‘Jij kunt het verschil maken voor een antiracistisch Amsterdam’
Voor de anti-discriminatie en -racismecampagne ‘Kom op Amsterdam‘ van de gemeente Amsterdam schreef Jerry Afriyie de volgende brief aan alle Amsterdammers.
Lieve Amsterdammer,
Mijn naam is Jerry King Luther Afriyie en ik kom uit de Bijlmer. Ik ben net als jij ook Amsterdammer. Ik kan mij net als jij ergeren aan fietsers als ik in de auto zit en steek mijn middelvinger op naar automobilisten als ik op de fiets zit. Ik heb vrienden, collega’s en familieleden verspreid over de stad. Als ik elders in de wereld ben en aan de tafel achter mij een plat Amsterdams accent hoor, voel ik mij klein beetje thuis, in Mokum.
Wij zijn trotse Amsterdammers en Nederlanders, maar ook in onze mooie stad lukt het ons niet altijd om alle Amsterdammers zich thuis en veilig te laten voelen. Als stad hebben wij ooit de wens uitgesproken om tolerant, gastvrij en vrijzinnig te zijn. Hier moest de wereld elkaar ontmoeten en hier konden vluchtelingen tot rust komen en vrije geesten floreren. In Mokum vond men van overal ter wereld een thuis, werk en elkaar. Voor eventjes leek het erop dat alles in Amsterdam mogelijk was.
Als je ons de afgelopen jaren de straat op hebt zien gaan, was dat met als enige doel om te bouwen aan een samenleving waarin iedereen dezelfde kansen en mogelijkheden heeft. Ons Amsterdam is de stad waar wij na ons werk vrijwillig buurtkinderen helpen met hun huiswerk en eten brengen naar een zieke buur aan de overkant. Maar het is ook de stad waar ik en vele anderen etnisch geprofileerd worden door de politie, waar schoolgaande kinderen en jongeren geconfronteerd worden met onderwijs-discriminatie, waar homo’s, queer en trans-personen in elkaar geslagen worden, ongedocumenteerde Amsterdammers zoals de ‘We Are Here’-groep keer op keer letterlijk in de kou gezet worden en waar vrouwen ‘s avonds na het uitgaan een bos sleutels tussen de vingers laten uitsteken om zich te weren tegen potentiële aanvallers en seksisten.
We bouwden mooie cafés en uitgaansgelegenheden, maar niet alle Amsterdammers waren welkom, velen vanwege hun huidskleur en afkomst. We tuigden kwaliteitsscholen op en noemden ze witte scholen om het accent te leggen op de doelgroep. Wij wuiven institutioneel racisme nog altijd weg of bagatelliseren het met de letterlijke woorden: “Maar ik bedoelde het niet zo”, “Ik zie geen kleur” of “Ik ben geen racist”. Onwetendheid rechtvaardigt racisme echter niet. Racisme vraagt van ons allemaal een antiracisme-houding.
Laten we samen een vuist maken tegen het racisme in onze stad, in de samenleving en in onszelf. Deze stad schrijft met elke nieuwe generatie een nieuw verhaal, met het oog op de toekomst. Samen kunnen we een nieuw verhaal schrijven voor de gezamenlijke toekomst, dat recht doet aan de mensenrechten van alle Amsterdammers. Want ieder mens, ongeacht kleur en afkomst, verdient een racismevrije stad. En jij kan het verschil maken.
Strijdbare groet en tot gauw in Mokum,
Jerry Afriyie
Bovenstaande tekst en foto maken onderdeel uit van de anti-discriminatie en -racismecampagne ‘Kom op Amsterdam‘ van de gemeente Amsterdam: “In deze stad is geen ruimte voor discriminatie. Daar zijn we met z’n allen verantwoordelijk voor. Dus: zie of hoor je iets wat echt niet kan? Kom op voor elkaar: zeg iets, grijp in! Wees geen zwijgende omstander. Daarmee doe je het slachtoffer alleen maar meer pijn. In deze stad komen we voor elkaar op. Dus kom op Amsterdam, wees Amsterdammer.”
STATEMENT KICK OUT ZWARTE PIET, 29 JUNI 2020
KOZP heeft een uitnodiging ontvangen van Mark Rutte om in gesprek te treden, maar gaat eerst in gesprek met de groeiende anti-racisme beweging.
Sinds 1 juni 2020 zijn er meer dan 50.000 mensen de straat op gegaan om tijdens Black Lives Matter NL-protesten solidariteit te tonen met slachtoffers van racistisch politiegeweld en anti-zwart racisme in Nederland en in de VS. KOZP is bij meerdere protesten in Nederland betrokken geweest en maakt onderdeel uit van ‘Black Lives Matter Nederland’, een groeiende coalitie van diverse actiegroepen, partijen en individuen die gezamenlijk de strijd aangaan tegen institutioneel racisme en in het bijzonder tegen anti-zwart racisme. Als gevolg van het aanhoudende protest lijkt er eindelijk beweging te komen in de politiek en in andere delen van de samenleving. KOZP is na aanhoudende druk door (verschillende partijen in) de samenleving uitgenodigd voor een gesprek met de premier, zeven maanden na het publiceren van een open brief, waarin premier Rutte al op 22 november 2019 werd opgeroepen om het gesprek met KOZP aan te gaan. KOZP wil voorafgaand aan het gesprek met premier Rutte in gesprek met de groeiende beweging tegen anti-zwart en institutioneel racisme. In het kader van transparantie delen wij deze verklaring met onze achterban.
Het persmoment van Rutte
Op 25 juni jl. heeft premier Rutte een verkennend gesprek gevoerd met een vijftal individuen in het Catshuis over de Black Lives Matter-protesten en racisme in Nederland. Hierbij waren geen vertegenwoordigers van KOZP of de Black Lives Matter NL-coalitie aanwezig. Zoals verwacht zijn uit dit gesprek geen concrete resultaten voortgekomen, behalve dat de heer Rutte KOZP en Black Lives Matter NL heeft uitgenodigd voor een vervolggesprek. Het is zorgelijk dat tijdens het gesprek bleek dat basiskennis over het feit dat racisme niet slechts over persoonlijke ervaringen en emoties gaat, maar over over institutionele problemen die derhalve een systematische beleidsaanpak nodig hebben, bij premier Rutte ontbrak. Het is teleurstellend dat de premier zich niet ingelezen leek te hebben of zich had laten informeren over institutioneel racisme, alvorens dit verkennende gesprek te voeren. Er zijn talloze onderzoeksrapporten van o.a. het SCP, ECRI en diverse wetenschappers die aantonen dat racisme een institutioneel probleem is dat voorbij gaat aan emotie en persoonlijke ervaringen.
Uitnodigingen ontvangen
KOZP heeft een een formele uitnodiging ontvangen om het gesprek aan te gaan met premier Rutte. Wij vinden het een positief signaal dat premier Rutte nu wel bereid is om het gesprek te voeren over het uitbannen van institutioneel racisme in Nederland. Ook heeft KOZP uitnodigingen ontvangen om op gemeentelijk niveau in Amsterdam en Rotterdam in gesprek te gaan met burgemeesters, wethouders en beleidsmakers. Op 1 juli 2020 zal er bovendien een debat plaatsvinden in de Tweede Kamer met betrekking tot institutioneel racisme in Nederland. Voorafgaand aan het debat is KOZP uitgenodigd om met kamerleden van Groenlinks, PvdA, D66, DENK en ChristenUnie van gedachten te wisselen over institutioneel racisme. Deze uitnodigingen lijken erop te wijzen dat er, na het uitoefenen van druk door middel van jarenlange protesten, open brieven en debatten, eindelijk een beweging komt op politiek niveau. KOZP zal ingaan op de uitnodigingen van de gemeenten in Amsterdam en Rotterdam en de Kamerleden van genoemde partijen.
Het is vaker voorgekomen dat premier Rutte het gesprek aanging met vertegenwoordigers van actiegroepen, zonder dat dit tot concrete resultaten leidde. Wanneer wij het gesprek met de premier aangaan, willen wij ervoor zorgen dat het een serieus gesprek wordt dat voorbij gaat aan anekdotische ervaringsverhalen over discriminatie en racisme. Wij willen een gesprek waarin er afspraken kunnen worden gemaakt die bijdragen aan een beleids- en actieplan voor de lange termijn om anti-zwart en institutioneel racisme grondig te bestrijden en te werken aan een samenleving waarin alle mensen gelijkwaardig worden behandeld.
Eerst manifest, dan overleg met premier Rutte
KOZP is samen met andere partijen bezig met de opzet van een manifest ter bestrijding van institutioneel racisme en ter bevordering van de zwarte emancipatie in Nederland. Met het oog op de verkiezingen van maart 2021 verwachten wij dat politieke partijen de eisen vanuit de zwarte gemeenschappen in Nederland serieus zullen nemen en in hun verkiezingsprogramma’s zullen opnemen.
De beweging tegen racisme is inmiddels uitgegroeid tot een brede volksbeweging met een achterban verspreid over het hele land. Wij zien het als onze plicht om op grond van openheid en transparantie onze achterban te betrekken bij de invulling van de vervolgstappen. Dit dwingt ons om manifest op te stellen dat breed wordt gedragen door onze achterban en zo veel mogelijk mensen in de samenleving. Om onze achterban de kans te geven hieraan een bijdrage te leveren, hebben wij de premier geïnformeerd dat wij na het zomerreces in de gelegenheid zijn om in gesprek te treden.
1 juli: Q&A met KOZP & Agenda
Wij geloven in de kracht van vreedzaam protest. Het aangekondigde protest op 1 juli 2020 – Keti Koti – op het Malieveld in Den Haag om onze emancipatie op te eisen, zal niet doorgaan vanwege de genoemde recente ontwikkelingen. In plaats daarvan organiseren wij op deze bijzondere dag een online programma waarin wij onderstaande agenda zullen toelichten, zullen terugblikken op de voortdurende strijd en tijdens een Q&A vragen zullen beantwoorden. Meer informatie over het event is hier te vinden: 1 juli: United we stand – In gesprek met Kick Out Zwarte Piet.
Zolang er geen concrete doelstellingen en een actieplan worden geformuleerd om racisme uit te bannen uit de Nederlandse samenleving, gaat de strijd tegen institutioneel racisme onverminderd door. Wij hebben inmiddels verschillende protesten aangekondigd in november 2020, tijdens diverse lokale Sinterklaasintochten waar zwarte piet nog steeds wordt gehandhaafd.
Voorlopige agenda:
Juli – Augustus: townhall meetings (digitaal en/of fysiek) met achterban;
September: presentatie concept manifest;
Oktober – november: acties tegen zwarte piet, anti-zwart en institutioneel racisme #2020zwartepietvrij.
Aanmelden protesten november:
Ben je solidair en wil je jouw stem laten horen voor een écht kinderfeest in november en december 2020? Meld je dan aan via het aanmeldformulier en wij nemen spoedig contact met je op: https://forms.gle/Egj5yBhTyJ4GdRWG8.
Meer informatie e/o verzoeken: kozwartepiet@gmail.com
#KOZP
#BlackLivesMatterNL
#BlackLivesMatter
STATEMENT KOZP: Mark Rutte verkiest persmoment boven beleid tegen anti-zwart racisme.
Kick Out Zwarte Piet heeft via de media kennis genomen van een gesprek dat op 24 juni 2020 plaats zal vinden tussen premier Mark Rutte en ‘Black Lives Matter-betogers’. De opzet van het gesprek en het uitnodigingsbeleid van de premier geven samen sterk de indruk dat dit meer om een PR-stunt gaat dan om een oprecht gesprek om institutioneel en anti-zwart racisme concreet te gaan bestrijden. De organisatoren van de massale Black Lives Matter-betogingen hebben voor dit gesprek namelijk geen uitnodiging ontvangen.
Black Lives Matter NL
‘Black Lives Matter Nederland’ is geen formeel georganiseerde actiegroep maar een groeiende coalitie van diverse actiegroepen, partijen en individuen die institutioneel racisme in Nederland aan de kaak stellen. Onder de diverse partijen vallen onder andere Kick Out Zwarte Piet (zowel landelijk als lokale afdelingen in Amsterdam, Den Haag, Eindhoven en Leeuwarden), Black Queer & Trans Resistance NL, Keti Koti Utrecht en IZI Solutions. Black Lives Matter NL is een netwerk dat is verbonden via social media en een gezamenlijke missie heeft om de strijd aan te gaan tegen racisme, in het bijzonder anti-zwart racisme.
Kick Out Zwarte Piet BLM-protesten
Kick Out Zwarte Piet (#KOZP) heeft samen met haar lokale afdelingen sinds 1 juni 2020 meer dan 12 demonstraties georganiseerd dan wel gefaciliteerd in alle provincies in Nederland. Nooit eerder zijn in Nederland zoveel mensen, meer dan 50.000, de straat opgegaan om te demonstreren tegen anti-zwart geweld en institutioneel racisme. KOZP heeft het eerste #BlackLivesMatterNL protest op 1 juni op de Dam in Amsterdam georganiseerd en is als mede-organisator betrokken geweest bij protesten in o.a. Rotterdam, Leeuwarden, Almere, Eindhoven, Den Bosch, Den Haag, Nijmegen, Haarlem, Middelburg.
Gesprek met premier Rutte
Voor het gesprek met premier Rutte op 24 juni heeft de #BlackLivesMatterNL-coalitie noch KOZP (landelijk of de lokale afdelingen) een uitnodiging ontvangen. Het verbaast ons dan ook dat er in diverse media wordt gemeld dat Rutte in gesprek gaat met vertegenwoordigers van juist deze coalitie. Wij betreuren het ten zeerste dat premier Rutte stelt het gesprek aan te willen gaan met de ‘deelnemers aan Black Lives Matter-demonstraties’ over ‘hoe het gesprek over racisme in de samenleving op een goede manier gevoerd kan worden’, en juist niet over hoe er beleid ontwikkeld kan worden om geïnstitutionaliseerde racisme te bestrijden. We zien dit als een afleidingsmanoeuvre om het niet te hebben over de oproepen van o.a. de EU en het ECRI om een nationale aanpak voor de bestrijding van racisme te formuleren.
In november 2019 is een open brief gepubliceerd waarin werd opgeroepen om het gesprek met KOZP aan te gaan over het anti-zwarte geweld tegen KOZP-demonstranten en beleid te formuleren rondom institutioneel racisme. Bijgevoegd waren verschillende petities die door in totaal meer dan 10.000 mensen ondertekend zijn, KOZP heeft echter nooit een reactie ontvangen van premier Rutte. Intussen hebben meerdere schandalen op het gebied van institutioneel racisme plaatsgevonden, zoals het etnisch profileren bij de Belastingdienst, de moord op Tomy Holten en het onderzoek naar discriminatie op de woningmarkt in Amsterdam. Hierdoor heerst bij velen de indruk dat premier Rutte niet om de levens van zwarte mensen geeft. Het lijkt dan ook of dit gesprek wordt aangegaan als PR-stunt in de aanloop naar de verkiezingen van maart 2021.
Kritiek
Onze kritiek op de huidige gang van zaken is enerzijds de samenstelling van de groep genodigden, anderzijds de manier waarop het gesprek tot stand is gekomen. De premier bepaalt de agenda en de voorwaarden voor een gesprek, en daarnaast ook wie hij ontvangt. Onze campagne, tegen zwarte piet en tegen institutioneel racisme, heeft als doel om anti-zwart racisme te bestrijden en de emancipatie van zwarte Nederlanders te stimuleren. Hierbij streven we naar een intersectionele aanpak die de diversiteit binnen zwarte gemeenschappen reflecteert. Onze zwarte gemeenschappen en de strijd van de afgelopen jaren en de generaties die voor ons hebben gestreden zijn te kostbaar om in te wisselen voor een persmoment voor Rutte, zodat hij een van zijn verantwoordelijkheden van zijn lijstje kan afvinken. De strijd tegen institutioneel racisme gaat onverminderd door, zolang er geen concrete doelstellingen en een actieplan worden geformuleerd om racisme uit te bannen uit de Nederlandse samenleving.
LINKS
STATEMENT KICK OUT ZWARTE PIET N.A.V. DEMO OP DE DAM: ‘Was er maar dezelfde verontwaardiging over racisme als over een demonstratie tegen racisme’
Kick Out Zwarte Piet (KOZP) en Black Queer & Trans Resistance NL (BQTRNL) hebben op 1 juni 2020 een krachtig vreedzaam protest georganiseerd op de Dam in Amsterdam om solidariteit te tonen met slachtoffers van anti-zwart racisme in de VS en in Nederland.
Het protest is op zondag 31 mei jl. om 15.00 uur online gezet en op maandag stond de Dam om 17.00 uur vol met duizenden betrokken mensen. Net zoals de politie en burgemeester ‘overdonderd’ waren door het grote aantal mensen hadden wij van tevoren natuurlijk niet kunnen bedenken dat er meer dan tienduizend mensen op ons protest af zouden komen.
Veiligheids- en gezondheidsmaatregelen
Wij zijn ons bewust van het feit dat de coronacrisis nog niet voorbij is, daarom zijn er van te voren herhaaldelijk duidelijke veiligheids- en gezondheidsrichtlijnen gecommuniceerd naar alle mensen die aanwezig wilden zijn. Zo hebben we gewezen op de noodzaak om 1,5 meter afstand te houden. Op de Dam zijn er ca. 1000 kruisjes op de grond getekend om die afstand te bewerkstelligen. Er is een oproep gedaan om mondkapjes en wegwerphandschoenen te dragen, de handen regelmatig te desinfecteren, thuis te blijven als je in een andere stad of dorp woont en zo min mogelijk gebruik te maken van het openbaar vervoer. Ook hebben we mensen die gezondheidsklachten hadden of die tot de risicogroep behoren sterk geadviseerd om thuis te blijven. Tijdens de demonstratie hebben wij vanuit de organisatie ruim 400 mondkapjes uitgedeeld aan demonstranten en ze herhaaldelijk opgeroepen om de 1,5 afstand in acht te nemen.
Urgentie en noodzaak van demonstratie
Het grote aantal mensen dat binnen een dag is gemobiliseerd voor de demonstratie tegen racisme in de VS, Nederland en de EU toont de woede rondom de moord op #GeorgeFloyd en hoeveel mensen de noodzaak voelen om te demonstreren tegen institutioneel racisme. Velen voelden pijn, verdriet, woede en frustratie omdat racisme hen ook raakt. De demonstratie was een gelegenheid om dit te verwerken, te delen en te uiten. Ook wij hadden echter niet verwacht dat er zoveel mensen op de demonstratie af zouden komen. Zowel de burgemeester als wijzelf kwamen hierdoor terecht in een situatie van overmacht. Burgemeester Halsema stond voor een duivels dilemma. Ze heeft in onze ogen juist gehandeld door het grondrecht op demonstreren te laten prevaleren boven het ingrijpen met geweld. Het demonstratierecht is immers een ‘groot goed’. Daarnaast heeft ze ook een belangrijke afweging moeten maken. Als er door de politie met geweld was ingegrepen tijdens deze vreedzame demonstratie tegen racistisch politiegeweld was de situatie hoogstwaarschijnlijk geëscaleerd en had dit veel meer mensen in gevaar gebracht.
Wanneer wij als organisatie de demonstratie vroegtijdig hadden beëindigd, op het moment dat wij ons realiseerden dat de 1,5 meter niet meer te handhaven was, zou onze faciliterende rol daarbij eindigen. Dit zou resulteren in de mogelijkheid voor duizenden aanwezigen om hun eigen invulling te geven aan hun woede of teleurstelling, met alle gevolgen van dien. We zijn erg dankbaar dat mensen zich netjes aan de regels hebben gehouden, ondanks dat de 1,5 meter afstand op een bepaald moment moeilijk te realiseren was. Het feit dat de demonstratie waarbij ruim tienduizend mensen aanwezig waren, zonder één incident is verlopen spreekt boekdelen.
Legitieme zorgen vs. afleidingsmanoeuvres
We maken met betrekking tot de kritiek op de demonstratie en de burgemeester onderscheid tussen mensen met legitieme zorgen en mensen die de coronacrisis gebruiken om het vooral niet over de reden van het protest te hebben: institutioneel racisme in de VS én in Nederland. Enerzijds delen wij de zorgen dat er een risico is op verspreiding van het virus. Hoewel viroloog Mariet Feltkamp niet verwacht dat de demonstratie tot grote verspreiding zal leiden (NOS Radio 1, dinsdag 2 juni), roepen we alle aanwezigen dan ook op om de komende twee weken zoveel mogelijk thuis te blijven. We roepen de aanwezige mensen tevens op om, wanneer er zorgen zijn dat je mogelijk besmet bent, je te laten testen via de nieuwe corona-hulplijn (0800-1202).
Aan de andere kant lijkt er ook sprake te zijn van selectieve verontwaardiging. Voor de versoepeling van de maatregelen heeft minister Grapperhaus zich niet uitgesproken over de duizenden mensen die de maatregelen van de Mark Rutte-lockdown niet opvolgden door massaal bouwmarkten, tuincentra, parken en stranden te bezoeken. Bovendien is er een verschil tussen picknicken in het park of naar de bouwmarkt gaan en het gebruik maken van je demonstratierecht door te demonstreren voor een fundamenteel grondrecht: het recht op gelijke behandeling. In de reacties zien we politieke partijen en politici, zoals Thierry Baudet, Geert Wilders en Klaas Dijkhoff zich uitspreken tegen antiracisme-demonstraties. Dezelfde politici die we niet horen wanneer het gaat over anti-zwart racisme in Nederland. De FvD heeft onlangs zelfs een ‘Weg met de 1.5 meter!’ campagne gelanceerd in Volendam.
Institutioneel racisme is een globale pandemie
De coronacrisis is een pandemie die de afgelopen maanden wereldwijd slachtoffers heeft gemaakt. Ook Westerse landen zijn voor het eerst in lange tijd zwaar getroffen. De pandemie van institutioneel racisme raakt zwarte mensen en mensen van kleur al eeuwen en maakt meer slachtoffers dan de pandemie van de coronacrisis. Mensen zijn zo moe en ziek van racisme dat ze bereid zijn om het risico op besmetting te nemen door aanwezig te zijn bij de demonstratie op de Dam, ook dit spreekt boekdelen. Zwarte mensen en mensen van kleur hebben niet het privilege om racisme onbespreekbaar te laten. Steeds meer jongeren en witte mensen zien de noodzaak om actief bij te dragen aan het bestrijden van institutioneel racisme. Daarom stond de Dam binnen een dag vol.
Selectieve verontwaardiging
De directe aanleiding van de demonstratie was de brute politiemoord op #GeorgeFloyd. Maar institutioneel racisme is ook hier in Nederland een probleem. Er lijkt hier sprake te zijn van selectieve verontwaardiging. Het is opvallend dat er meer verontwaardiging bestaat over een succesvol gelopen demonstratie tegen racisme dan over jarenlang institutioneel racisme, bij o.a. de Belastingdienst. Ook is het opvallend dat er meer verontwaardiging is over de demonstratie tegen racisme dan over het feit dat de agenten die zichzelf ‘Marokkanenverdelgers’ noemden niet meer gestraft worden. In de VS en in het Verenigd Koninkrijk tonen data aan dat mensen van kleur zwaarder worden getroffen door de coronacrisis. Uit cijfers van het CBS blijkt dat dat ook in Nederland het geval is, waarom is hier geen verontwaardiging over? Institutioneel racisme is ook in Nederland een probleem, maar velen lijken het liever te willen hebben over de gevolgen van demonstraties tegen racisme, dan over de gevolgen van racisme op de samenleving.
#BlackLivesMatterNL
#BlackLivesMatter
#KOZP
#BQTRNL
Afbeelding Nazrina Rodjan
Statement Nederland Wordt Beter naar aanleiding van racistische politiemoorden op zwarte Amerikanen
“Wanneer wij ons niet langer schuldig maken aan datgene wat onze zwarte broeders en zusters in de VS vermoordt, zijn we pas echt solidair.”
De afgelopen weken werden ook wij geconfronteerd met schokkende videobeelden van de racistische (politie)moorden in de VS. Op 5 en 10 mei 2020 verschenen video’s online waarin te zien was hoe de voormalig Amerikaans voetbal-ster van zijn school, Ahmaud Arbery, in koelen bloede werd doodgeschoten door een vader en zoon, Gregory and Travis McMichael. De misdaad van Arbery was dat hij aan het joggen was in een witte buurt. Op 13 mei 2020 werd bekend dat de politie Breonna Taylor zonder aanleiding had doorzeefd met politiekogels terwijl ze thuis lag te slapen. Breonna was een voorbeeldig burger, droomde ervan verpleegster te worden en wilde een huis kopen en kinderen krijgen met haar vriend. Haar leven werd abrupt beëindigd, omdat haar leven er niet toe deed. Haar dood kreeg meer bekendheid nadat haar familie de advocaat inschakelde die tevens de familie van Ahmaud Arbery vertegenwoordigt. Op 25 mei 2020 werd George Floyd de volgende op de hitlist van de Amerikaanse politie, die haar oorsprong vindt in de plantageopzieners, tijdens de slavernij. Op klaarlichte dag werd George gelynched, terwijl de collega-agenten op de wacht stonden, zodat omstanders niet konden ingrijpen.
Institutioneel Racisme
Wie dit allemaal wil begrijpen zou terug in de geschiedenis van het racisme moeten gaan. Institutioneel racisme is het wapen dat de afgelopen 400 jaar tijdens slavernij en kolonialisme is ingezet en waarmee is getracht zwarte mensen te ontmenselijken. Echter, wanneer wij kijken naar het geweld dat ontelbare agenten, overheids- en andere instanties en witte mensen (buren, collega’s, schoolgenoten) op zwarte lichamen en geesten achterlaten, kunnen wij concluderen dat niet de tot slaaf gemaakten en de gekoloniseerden ontmenselijkt zijn, maar juist de daders van deze misdaden tegen de menselijkheid.
Nederland
Voor veel mensen in Nederland is racisme iets wat zich afspeelt in de VS; voor deze mensen speelt racisme geen of amper een rol in Nederland. Dit is omdat deze mensen in hun dagelijkse geprivilegieerde leven niet geconfronteerd worden met alledaags racisme. Daarnaast spelen het onderwijs, de overheid en ‘goedbedoelde’ projecten zoals die van anti-discriminatiebureaus een rol in het gebrek aan kennis over de ernst van het aanwezige racisme in ons land. Ook hier in Nederland is racisme niet weg te denken wanneer je een zwart persoon bent. Emeritus hoogleraar Gloria Wekker liet met haar boek ‘Witte onschuld’ zien dat je als land geen 400 jaar kolonisatie kan genieten zonder dat het diepe open wonden achterlaat in de maatschappij. Sinds zwarte mensen ruim 400 jaar geleden werden geboeid en uit winstbejag werden ontvoerd naar het westen en oosten, hebben zij zich, op micro- en macroniveau, verzet tegen het Nederlandse racisme – met weinig tot geen resultaat.
De afgelopen tien jaar hebben wij een kleine doorbraak geforceerd met de Zwarte Piet is Racisme-campagne. De racistische karikatuur zwarte piet maakt onderdeel uit en is de meest zichtbare vorm van institutioneel racisme. We hebben gezien dat vele Nederlanders, met name jonge mensen van diverse achtergrond, ieder jaar meer beginnen in te zien dat racisme niet een probleem is van één land in de wereld, maar dat het hele westen ermee is besmet.
Wat kun je doen?
Wij hebben de afgelopen weken en met name de afgelopen dagen vele verzoeken ontvangen van met name witte Nederlanders, met de vraag: wat kunnen wij doen?
Ook wij hebben daarbij stilgestaan: zullen wij de straat opgaan, zullen wij bij de ambassade van de VS protesteren, zullen wij een beroep op onze politieke leiders doen om collega’s uit de VS aan te spreken? Wij zijn er nog niet uit, maar wat wij wel weten is dat de ervaring leert dat deze woede die wij om ons heen zien, straks zal bedaren en velen zich weer terug zullen trekken in hun geprivilegieerde wereld. Dit terwijl voor zwarte mensen, wanneer wij morgen wakker worden, onze huidskleur nog steeds als een gevaar wordt gezien door velen, in de VS, wereldwijd en ook in Nederland. Wat de ervaring leert, is dat wij nog steeds over onze schouder moeten kijken, we op moeten letten waar we ons begeven en ons voorzichtig in ruimtes moeten bewegen, om niet gewelddadig, verbaal of fysiek, bejegend te worden.
Straks is deze woede bedaard voor vele mensen, maar voor de zwarte gemeenschap is dit oneindig, totdat wij met zijn allen (zwart, wit, bruin, aziatisch, moslim, christen, homo, hetero, trans, etc.) opstaan en opkomen voor een rechtvaardige wereld waar racisme en uitsluiting geen kans meer krijgen om ons te verdelen en tegen elkaar op te zetten. Wij willen jullie allemaal vragen om met ons mee te denken over de vraag hoe wij onze instanties, onze regering, onze politieke partijen, onze anti-discriminatiebureaus en ons netwerk kunnen dekoloniseren. Zodat deze niet meer kunnen zeggen: “wij zien geen kleur” of “het valt wel mee”, terwijl zij dit zelf niet meemaken. Terwijl hun eigen kinderen niet geconfronteerd worden met onderadvisering, zwarte piet-racisme, etnisch profileren en gebrek aan representatie in de media en in de politiek. Denk met ons mee hoe wij, door middel van micro- en macro-revoluties, eenheid tot stand kunnen brengen.
Steun anti-racisme organisaties
Wij willen een beroep doen op alle mensen die iets willen betekenen in de strijd tegen racisme, om solidair te zijn met anti-racisme organisaties en organisaties die zich inzetten om Nederland van haar eenzijdige beeld van het verleden af te helpen. Door een donatie te doen, steun je ons bij onze essentiële werkzaamheden. Wanneer wij ons niet langer schuldig maken aan datgene wat onze zwarte broeders en zusters in de VS vermoordt, zijn we pas echt solidair.
Like de volgende pagina’s, doneer of stuur ze een bericht hoe je kunt bijdragen aan het belangrijke werk dat zij verrichten om institutioneel racisme en uitsluiting uit de Nederlandse samenleving te verbannen.
Stichting Nederland Wordt Beter / KOZP
We Promise
Black Queer & Trans Resistance Netherlands
Strijdbare groet,
Nederland Wordt Beter
Vandaag deed de rechtbank Noord-Nederland uitspraak over het verbieden van de KOZP-demonstratie in 2017 in Dokkum. De rechter oordeelde dat de demonstratie niet verboden had mogen worden, zonder naar andere mogelijkheden te zoeken. Bovendien zette burgemeester Waanders ten onrechte een noodbevel in, een middel dat niet bedoeld is voor situaties als deze.
In 2017 was KOZP met drie bussen onderweg naar de demonstratie voor een inclusief Sinterklaasfeest, tijdens de nationale intocht in Dokkum, toen de snelweg op de A7 bij Joure werd geblokkeerd door een grote groep agressieve propieten. Door de blokkade van de propieten en het politieoptreden dat erop volgde, liepen de bussen met vreedzame demonstranten ernstige vertraging op. Burgemeester Waanders van de gemeente Dongeradeel greep deze vertraging aan om de demonstratie geheel te verbieden. Ook demonstranten die op eigen gelegenheid naar Dokkum waren gekomen en op tijd aanwezig waren, werden door de politie verwijderd.
KOZP is tevreden dat de rechtbank erkent dat het verbod onterecht was, en dat daarmee – helaas eens te meer – het recht op demonstratie van KOZP geschonden is. Jerry Afriyie: “Het is een bedroevend patroon dat de ene na de andere vreedzame demonstratie van KOZP ingeperkt of verboden wordt. Het is de zoveelste keer dat later door de rechtbank is besloten dat zo’n verbod onterecht was. Helaas komen die besluiten als mosterd na de maaltijd: de kans op demonstreren is dan al voorbij. Voor KOZP is het demonstreren op de dag van de nationale intocht, de dag waarop racisme tot nationaal feest verheven wordt, het belangrijkste. En juist op die dag wordt ons telkens dat recht en de vrijheid om te demonstreren ontnomen.”
Het verbod op de demonstratie in Dokkum had tot gevolg dat de gehele groep demonstranten, onder politiebegeleiding, terug naar Amsterdam werd gestuurd. Het werd de groep niet toegestaan naar een andere bestemming te reizen: niet alleen het recht op demonstratie is dus geschonden die dag, maar ook het recht op bewegingsvrijheid. Het baart KOZP grote zorgen hoe laks er in de Nederlandse rechtsstaat omgegaan wordt met de grondrechten van bepaalde groepen mensen. Deze behandeling wordt des te schrijnender wanneer we zien dat de demonstrerende boeren geen strobreed in de weg gelegd wordt, ook niet wanneer ze tegen afspraken in snelwegen, het Malieveld of een provinciehuis innemen.
KOZP hoopt dat burgemeesters in de toekomst rekening houden met deze en eerdere uitspraken, en zich realiseren dat ze de plicht hebben om het recht van demonstratie te beschermen in hun gemeente, te meer waar een vreedzame demonstratie wordt bedreigd door gewelddadige tegendemonstranten.
Meer informatie:
https://www.nrc.nl/nieuws/2020/02/21/rechter-verbod-anti-zwarte-piet-demo-dokkum-onterecht-a3991264
Statement KOZP n.a.v. uitspraak rechter in zaak KOZP vs Gemeente Leeuwarden: “Demonstratierecht KOZP wederom ontnomen tijdens Sint Piterviering in Grou.”
Gisteren deed de rechtbank in Groningen uitspraak in het kort geding dat KOZP had aangespannen tegen de Gemeente Leeuwarden. KOZP eiste een zichtbare en hoorbare plek om op zaterdag 8 februari, tijdens de intocht van Sint Piter in Grou te demonstreren, zoals op basis van het Demonstratierecht verwacht kan worden. De rechter besloot echter dat KOZP niet welkom is in het centrum van Grou. Uit deze uitspraak zal KOZP lessen trekken.
De gemeente Leeuwarden erkent dat KOZP een vreedzame organisatie is die geen geweld gebruikt, maar maakt zich zorgen over gevaar van propieters, ouders met kinderen die zich niet kunnen inhouden, (onaangekondigde) tegendemonstranten en gewelddadige groeperingen. Deze zorgen, of die nou terecht of onterecht zijn, hebben vandaag eens te meer ten gevolge dat het recht op demonstratie van KOZP wordt ingeperkt. Het wordt steeds duidelijker: de meldingen die KOZP maakt van demonstraties leiden er in 9 van de 10 keer niet toe dat alles op alles wordt gezet om de demonstratie te faciliteren. Integendeel, de meldingen worden tegen ons gebruikt. De vandaag opgevoerde verdediging die leidde tot de uitspraak, is hier een schoolvoorbeeld ervan.
De rechter moest erkennen dat wij ruim op tijd een melding van de demonstratie hebben gemaakt en er alles aan hebben gedaan om er samen met de gemeente uit te komen. Van alle locaties die de revue passeerden, was er voor KOZP slechts één onacceptabel. Vandaag bleek dat alle alternatieve locaties ons zijn voorgehouden om tijd te winnen en een zaak te bouwen voor juist die locatie: in het weiland, buiten het dorp, vrijwel onzichtbaar en onhoorbaar voor het publiek.
Geheim document
Al eerder deze week was er sprake van een ‘geheim document’ van de politie. De rechtbank besloot echter al op donderdag 6 februari dat er in dat document niets geheimzinnigs stond en dat er geen reden was het document niet met ons te delen. Hierop heeft onze advocaat de gemeente verzocht om ons de betreffende stukken toe te sturen, zoals gebruikelijk ter voorbereiding van een zaak. Het stuk werd ons echter – ook na herhaalde verzoeken van onze kant – onthouden. Tijdens de zitting vandaag bleek dat ook de rechter het stuk niet ontvangen had, maar dat de verdediging van de Gemeente Leeuwarden voor een belangrijk deel op dit ‘geheime document’ gestoeld was. Onze advocaat verzocht de rechter dan ook om de gemeente, die het document bewust achterhield, niet te belonen, maar het document niet mee te nemen in haar uitspraak. De rechter liet het stuk niet alleen alsnog toe, maar bouwde haar uitspraak om KOZP niet te laten demonstreren in het dorpshart van Grou juist om dit stuk heen.
Jerry Afriyie (KOZP-woordvoerder) reageert op de uitspraak:
“Na verschillende gesprekken te hebben gehad met burgemeester Sybrand Buma is het voor ons niet verrassend dat hij ons liever kwijt dan rijk is. Wij hadden echter gehoopt dat hij als burgemeester van alle Leeuwarders een meer neutrale rol op zich zou nemen en alle partijen evenredig tegemoet zou treden. Dat mocht helaas niet zo zijn. Zelfs toen de rechter een alternatieve locatie voorstelde, werd dat resoluut verworpen door de burgemeester. Misschien moeten wij onszelf Farmers Defence Force-KOZP of Gele Hesjes-KOZP noemen, om volledig gebruik te kunnen maken van onze rechten. Want een ding is zeker: vreedzame demonstranten worden gestraft en gewelddadige propieters worden geknuffeld.”
Demonstratie KOZP in Grou afgelast
De uitspraak van de rechter heeft ons recht op betoging vandaag de das omgedaan. Wij zijn niet naar de rechter gestapt omdat wij een betere plek wilden, maar omdat wij ons demonstratierecht wilden redden. Een recht dat ons mondjesmaat wordt toegekend, als het de overheid uitkomt. We zijn dan ook zeer teleurgesteld dat de rechter met deze uitspraak de overheid aanmoedigt om ons recht in te blijven perken. Buiten Grou in een weiland protesteren heeft evenveel zin als thuisblijven, minus de poppenkast. KOZP zal op een ander, zelf gekozen moment, in Grou alsnog gebruik maken van het demonstratierecht.
Foto: Stichting Nederland Wordt Beter
PERSBERICHT
Kick Out Zwarte Piet spant kort geding aan tegen gemeente Leeuwarden
Namens Kick Out Zwarte Piet (KOZP) heeft Stichting Nederland Wordt Beter (NLWB) op donderdag 6 februari bij de rechtbank in Groningen een kort geding aangespannen tegen de gemeente Leeuwarden. Aanleiding is de weigering van de gemeente Leeuwarden om de aangemelde demonstratie van KOZP aankomende zaterdag in Grou op de juiste manier te faciliteren: voor de demonstratie wordt geen zichtbare en hoorbare plek beschikbaar gesteld, hoewel die vereiste is vastgelegd in het Demonstratierecht. Dit is de eerste keer dat KOZP voorafgaand aan een demonstratie een kort geding aanspant tegen een gemeente. Het verzoek zal door de voorzieningenrechter worden behandeld op vrijdag 7 februari 2020, om 12.45 uur in Groningen, Guyotplein 1.
Waarom een kort geding?
Op zaterdag 8 februari vindt in het Friese dorp de Sint Piterviering plaats, met de figuur Swarte Pyt: een racistische karikatuur gespeeld door een wit-persoon met afro-pruik, rode lippen, oorbellen en zwarte schmink. Wij demonstreren tegen de figuur van Swarte Pyt en voor een Pyt zonder racistische elementen. Op 5 januari 2020 heeft KOZP daarvoor per mail een kennisgeving gedaan bij de gemeente. Eerder die week was al geprobeerd in contact te komen met het bestuur van het Sint Piter Komitee, maar tot op heden is op deze handreiking niet gereageerd.
Naar aanleiding van de kennisgeving is op 20 en 27 januari overleg geweest tussen vertegenwoordigers van KOZP Leeuwarden en gemeente en politie. De gemeente had ten behoeve van het overleg een plattegrond gemaakt met de te bespreken locaties. De locatie op de kade, die wij in de kennisgeving hadden genoemd stond hier niet op, wel werden vijf alternatieve locaties geboden. Tijdens het overleg werd duidelijk dat gemeente en politie een sterke voorkeur hadden voor een van die locaties: die buiten het dorp, aan de andere kant van een breed kanaal, in een weiland.
Op 28 januari heeft KOZP de gemeente vervolgens per mail laten weten dat de zelf voorgestelde locatie op de kade eerste keus bleef. Eventueel konden we akkoord gaan met vier van de andere vijf voorgestelde locaties: alleen de – door gemeente en politie geprefereerde – locatie buiten het dorp was voor KOZP absoluut geen optie, omdat de demonstratie daar, weggestopt in een weiland, onvoldoende zichtbaar en hoorbaar zou zijn. Desalniettemin liet de gemeente op 5 februari in een beschikking weten dat een protest alleen op die locatie was toegestaan.
Onze advocaat Ivo van der Meer, partner bij Rotshuizen Geense advocaten in Leeuwarden, heeft daarom namens KOZP een bezwaarschrift ingediend tegen het besluit van de burgemeester en heeft bij de rechtbank een verzoek tot voorlopige voorziening ingediend zodat de rechter de burgemeester van Leeuwarden kan corrigeren vóór de datum van de intocht van Sint Piter. Het stelt ons zeer teleur dat burgemeester Buma, die zich na zijn aanstelling opwierp als bemiddelaar, het door zijn voorganger Ferd Crone ingezette proces eigenhandig heeft geschaad, door onbeschaamd partijdig te zijn in plaats van een burgemeester voor alle Leeuwarders.
De Sint Piterviering
Grou is de enige plaats in Nederland waar geen sinterklaasfeest wordt gevierd in December. In plaats daarvan vieren inwoners van het dorp de goedheiligman Sint Piter. Die komt ieder jaar samen met Swarte Pyt in februari aan in Grou om cadeautjes te brengen. Hoewel het Sint Piter-feest anders is dan het nationale Sinterklaasfeest, wordt er ook bij Sint Piter voor gekozen een racistische karikatuur die mensen kwetst in stand te houden. KOZP is van mening dat deze festiviteiten prima plaats kunnen vinden zonder de racistische karikatuur van Swarte Pyt.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met:
E-mail: kozwartepiet@gmail.com.
Voor actuele informatie volg:
Facebookpagina: Stop Blackface:
Facebookpagina: Zwarte Piet is Racisme
Foto: Liske-Photography
[cmsmasters_row][cmsmasters_column data_width=”1/1″][cmsmasters_text]Deze toespraak werd uitgesproken door Jerry Afriyie tijdens de Nieuwjaarsreceptie 2020 van Stichting Nederland Wordt Beter.
Beste strijder,
Hoe gaat het met je? Het is geen makkelijke weg die wij hebben genomen. We hadden kunnen polderen, waar de weg recht en zonder zichtbare uitdagingen voor de ogen ligt. Maar wat wij wisten en wat wij met onze eigen ogen zagen, vroeg van ons meer dan het op een akkoordje gooien. Een quickfix is onze vijand, nog meer dan de tijd. Het belang is groot. De uitdagingen groter. Maar we houden vol en als je het mij vraagt, gaat het perfect, boven alle verwachting. Je ziet, ik heb liever dat wij tegen elkaar schreeuwen dan dat wij niet meer met elkaar praten. Dat hebben we na de afschaffing van de slavernij geprobeerd. “Niet naar kleur kijken of naar het verleden”, zeiden wij dan. Of: “Wij zijn allemaal gelijk”. En zo hoopten we dat de pijn bij toverslag vergeten kon worden.
Ook zwarte mensen dachten dat je racisme kon bestrijden met een glimlach. Toen het resultaat uitbleef, stond er een nieuwe generatie op, onder leiding van zichzelf. Een strijdbare generatie met een eigen wil en tevens dubbel gemotiveerd. Een generatie die zich verzet tegen het witte racistische denkkader en een land dat van twee walletjes wil eten als het om mensenrechten gaat. Een generatie die vertrouwt op de eigen geleefde ervaring en zich niet laat leiden door witte onschuld. Een generatie die de stilte rondom het koloniale verleden en andere vormen van mensenrechtenschending gezellig verstoort. Niet uit frustratie of omdat de subsidie op moet, maar simpelweg omdat dit land, Nederland, ook ons land is.
We zijn hier en we blijven hier. Niet omdat Nederland het walhalla op aarde is en we ons geen vruchtbaar land elders kunnen voorstellen. Als dat de situatie was geweest, had ik mijn mond gehouden en was ik doorgelopen. We zijn hier en we blijven hier aan tafel, omdat we thuis zijn. Hoe imperfect thuis ook is, het is ons huis en het is voor velen van ons, ons enige thuis. Als je twee auto’s hebt kan je onzorgvuldig omgaan met eentje, maar als je er maar één hebt, kom je in de problemen als je je niets van de rode lampjes aantrekt. Zonder interventie zit je morgen in de bus.
Stichting Nederland Wordt Beter is een interventie in het alledaags racisme dat zwarte mensen en hun kinderen moeten verdragen. Een interventie in de zelf-feliciterende en zelfopgelegde tolerante houding, die andere Nederlanders vertelt: “Je bent hier tijdelijk”. Dit is een interventie om alles wat ons in de weg staat om het beste uit onszelf en uit onze kinderen te halen, te verwijderen. Dit is een interventie om witte kinderen te bevrijden van superioriteitsdenken. Dit is een interventie om nader tot elkaar te komen. Dit is een interventie om dit land te herinneren aan haar beloftes.
We zeiden: nooit meer fascisme, alleen om fascisten 60 jaar later een ere-podiumplaats te geven in de politiek. Er leven nog veel mensen die de oorlog hebben meegemaakt en de verschrikking nog altijd in hun botten voelen. Samen met Tsead Bruinja, de Dichter Des Vaderlands, verbleef ik afgelopen week twee dagen in Dokkum voor het project Portretten in Poëzie. We hebben verhalen opgehaald bij ouderen die verblijven in thuiszorg Elkander in Friesland. De verhalen hebben we samen met ze verwerkt in poëzie. Ik sprak met mevrouw Corneliske de Graaf. Ze wordt over twee weken 90 jaar oud en heeft 15 achterkleinkinderen. Een ‘Friese stijfkop’ zoals ze zichzelf met trots beschrijft. Ze was 11 toen de oorlog begon. De blik toen ze zei: “Ik was verschrikkelijk bang. Je ziet de treinen nog rijden, met joden erin en die kindertjes”, zal mij nooit meer loslaten. Ook zij hoorde na de oorlog: “Wat er gebeurde, mag nooit meer gebeuren”. In 90 jaar tijd ziet ze met lede ogen dat de geschiedenis zich herhaalt.
Net als over de tweede wereldoorlog zeggen wij: nooit meer trans-Atlantische slavenhandel. Het mag nooit meer gebeuren. Maar hoe gaan wij als land de volgende slavernij of oorlog voorkomen met achterstallig onderhoud? Dat de mens een beperkt zelfcorrigerend vermogen heeft, komt doordat de mens geen kritiek duldt of geen kritiek durft te geven, op de dingen die ertoe doen. Wij kijken toe totdat wij zelf aan de beurt zijn.
Stichting Nederland Wordt Beter wil niet wachten totdat er geen weg meer terug is. Vandaar dat wij in 2010 een interventie van 15 jaar hebben ingezet, met nog 5 jaar te gaan.
We doen dit niet omdat wij betere mensen willen zijn dan zij die toekijken. Wij doen dit omdat we onze ogen niet langer kunnen sluiten voor de geleefde ervaringen van onszelf en anderen. Ondanks mijn geleefde ervaringen, die woede, afkeer en destructie goedkeuren, doe ik dit vooral vanuit solidariteit. Dit is mijn solidariteit met de nazaten van de tot slaafgemaakten, die al meer dan 400 jaar geen emancipatie gegund wordt. Ik doe dit uit solidariteit met Nederland. Ik ben 38 jaar en bijna 30 daarvan heb ik hier doorgebracht. Ik ken geen land op de wereld zo goed als ik Nederland ken. Ik denk en uit mij (op papier) in het Nederlands. Hier verblijf ik, en als ik mijn jaren in kan zetten voor een betere wereld, kan ik mij geen betere plaats voorstellen om daaraan te beginnen.
Foto: Luciano Olz
[/cmsmasters_text][/cmsmasters_column][/cmsmasters_row]Je was een van de weinige mensen van de oudere generatie die moeiteloos een brug wist te slaan tussen jouw generatie en mijn generatie (millennials). Je diende jouw gemeenschap zonder eigen gewin. Hierdoor heb je veel moeten incasseren van mensen die er een andere agenda op na hielden. Jouw integriteit werd soms in twijfel getrokken, maar je bleef je inzetten voor de goede zaak. Je wilde mij ervoor behoeden, dat wat jou is overkomen mij niet zou overkomen. Je was naast een beschermer ook mijn toefluisteraar (zie foto). Maar je gaf niet alleen adviezen, je vroeg ook om adviezen. Had je een nieuw idee of nieuwe inzichten, dan moest ik het meteen horen en als ik mijn telefoon niet opnam kwamen de appjes er achter aan: “Arki noh Jerry, bel Perez!” En mocht ik er niet tijdig aan toekomen om je te beantwoorden, dan trok je aan mijn oor bij de volgende ontmoeting door je handen open te slaan van “Fawaka dan”.
Ik was niet altijd even goed bereikbaar, totdat je erachter kwam dat ik samenleefde met je grootste fan, mijn vriendin. Zij was gecharmeerd van je passie, betrokkenheid en alles wat je deed voor onze gemeenschap. De afgelopen jaren, als je mij nodig had, ging het dus niet meer via mij, maar via Danitia. En ook al was het 01.00 uur in de nacht, ze stond erop dat ik je terug zou bellen voordat ik ging slapen: “Schat, je moet Perez NU bellen.” Iets dat ze alleen voor jou deed, want in haar eigen woorden: “Hij maakt ook altijd tijd voor jou vrij”.
In het begin, toen ik jou ongeveer 8 jaar geleden leerde kennen, ging je moeiteloos van Nederlands naar Sranantongo en als ik na een kwartiertje zei: “Je weet wel dat ik Ghanees ben hè?” Dan kwam die warme lach van je: “Mi gado” en dan een hartelijke lach om drie zinnen verder in herhaling te vallen. De laatste jaren had je helemaal schijt. Je zei dan ook letterlijk: je begrijpt mij wel. En ging onverstoorbaar verder wat tot hilarisch gelach en gehoest leidde.
Ik weet nog hoe blij je was toen je me vertelde over je trip naar Ghana. Het was een trip die je moest maken. Toen de kans je werd geboden om met een groep mensen Ghana te bezoeken in het kader van het initiatief ‘The Year of Return, Ghana 2019’ greep je die kans met beide handen aan. Je belde mij dan ook in extase op: “Jerry, ik ga weg.” En voordat ik kon vragen waar naartoe, was je mij al voor: “Ik ga naar Ghana!” Ik was heel blij voor jou en antwoordde: “Ik ben jaloers op je.” Je belde mij vanuit Ghana, we hebben kort gesproken. Kijkend naar mijn scherm dacht ik: kijk het weer, kijk dat prachtmens dat het land opzoekt dat veel geheimen verbergt over zijn verleden en zijn voorouders. Het voelde als een thuiskomst, vertelde je mij. “Arki noh Jerry, we moeten echt praten als ik terug ben.” “Is goed Perez, doen we. Ik moet je ook spreken.”
Echter zo ver mocht het niet komen, want je gaat een nieuwe reis maken. Zonder ons. En wij moeten verder. Zonder jou. Maar dat is niet helemaal waar. Je laat een schatkist aan herinneringen achter, en houvast zoals de 1873-buttons, de fameuze rechtszaak in Amsterdam tegen zwarte piet die je op momenten alleen moest dragen en de jaarlijkse herdenkingsbijeenkomst bij het graf van de tot slaafgemaakte Elieser.
Beste Perez, zoals je dacht dat ik je vergeten was, als ik een tijdje niets van me liet horen, wil ik je bij deze toezeggen dat als je een tijdje niets van ons hoort, wij jou niet vergeten zijn. Je streed, zodat onze voorouderen en de strijders die ons voorgingen erkenning kregen, door middel van bijvoorbeeld straatnamen. Vanaf vandaag mag jouw naam niet ontbreken op die lijst.
Bedankt, Perez!