Is de nieuwe Piet van Amsterdam de oplossing?
Op dinsdag 7 november 2017 heeft Stichting Sint in Amsterdam (SSIA), de organisator van de intocht in Amsterdam, hun oplossing voor de discussie rondom Zwarte Piet wereldkundig gemaakt. De ruim 350 Pieten van de aankomende Amsterdamse Sinterklaasintocht worden allemaal ‘Schoorsteenpieten’: de Pieten hebben roetvegen op hun gezicht en zullen in gloednieuwe eigen pakken lopen, voorzien van de Amsterdamse Andreaskruisen. Stichting Nederland Wordt Beter – de afgelopen jaren gesprekspartner van het intochtcomité – juicht deze verandering toe, maar roept ook op tot verandering waarbij het waarom uitgelegd wordt aan het grote publiek.
Reactie Stichting Nederland Wordt Beter
Na jaren wikken en wegen heeft het intochtcomité van Amsterdam besloten om een leidende rol te nemen in de verandering van Zwarte Piet, waar velen – waaronder de overheid en het Sinterklaasjournaal – dat nalaten. Stichting Nederland Wordt Beter verwelkomt deze transitie en hoopt dat de overige steden en dorpen Amsterdam zullen opvolgen.
De nieuwe Piet van Amsterdam is in geen geval een uitbeelding van een tot slaaf gemaakte of een slavenhouder. Nederland Wordt Beter heeft de transitie van dichtbij meegemaakt en weet dat de commissie met alle voorzichtigheid een weldoordachte keuze heeft gemaakt. Het probleem van de traditionele Zwarte Piet is dat hij een racistische karikatuur is van een figuur die stamt uit het slavernijverleden. Dit kan met de beste wil van de wereld niet worden gezegd over de nieuwe Amsterdamse Schoorsteenpiet.
Nu nog de bewustwording
Het intochtcomité is niet vanzelf op het idee gekomen om Zwarte Piet aan te passen. Voordat het zover was hebben wij het comité, deels in aanwezigheid van burgemeester Eberhard van der Laan, over onze negatieve ervaringen met de racistische karikatuur verteld en hen van informatie en kennis voorzien. Deze gesprekken hebben ervoor gezorgd dat het intochtcomité haar verantwoordelijkheid niet langer kon verzaken, maar wist wat er anders moest en, nog belangrijker, waarom het anders moest. Door die bewustwording is Amsterdam de komende jaren verzekerd van een racismevrije intocht. Deze bewustwording verdient iedere Nederlander die nog niet ver genoeg is om Zwarte Piet los te laten.
Hoewel Nederland Wordt Beter het afschaffen van Zwarte Piet en het invoeren van de Schoorsteenpiet toejuicht, blijft het een belangrijk speerpunt van de stichting om het ‘waarom’ van deze veranderingen te blijven toelichten. Het is voor Nederland Wordt Beter van essentieel belang dat de verandering gepaard gaat met een bewustwordingsproces. Veel mensen zijn boos dat er verandering plaatsvindt. Het is belangrijk dat Nederlanders meer kennis opdoen over waar de rood gestifte lippen, kroespruiken, oorbellen en compleet zwart- of bruin geschminkte gezichten vandaan komen en waarom deze kenmerken voor andere mensen pijnlijk kunnen zijn.
Veranderingen die wij nu meemaken, of zij nu duurzaam zijn of niet, laten kennis en bewustwording omtrent het racisme achter Zwarte Piet achterwege. Dit zorgt ervoor dat mensen het gevoel hebben dat er onterecht iets van hen wordt afgenomen. Als wij de discussie willen beslechten en in de nabije toekomst de focus willen leggen op een ouderwets gezellig Sinterklaasfeest, dan moeten wij uitleggen waarom Zwarte Piet in de huidige vorm fout is. En dus niet slechts veranderingen doorvoeren en mensen over de reden daarachter in het ongewisse laten.
Stichting Nederland Wordt Beter streeft naar een Sinterklaasfeest dat saamhorigheid viert, zonder racisme en uitsluiting.
Foto: © FOTOGRAAFNIELS.NL