Gerechtshof Amsterdam: Zwarte Piet in de toekomst mogelijk strafbaar
Gerechtshof Amsterdam: ‘Zwarte Piet’ in toekomst mogelijk strafbaar
Hof wijst klacht tegen niet-vervolging ‘Zwarte Piet’ als groepsbelediging af, maar laat een opening voor de toekomst
Amsterdam, 28 juni 2017 – Het gerechtshof Amsterdam heeft de klacht tegen niet-vervolging van onder meer omroep NTR en winkelbedrijven wegens het uiten van de figuur van ‘Zwarte Piet’ afgewezen. De klacht was ingediend door de Stichting Nederland Wordt Beter van Jerry Afriyie. Jerry Afriyie strijdt al jarenlang voor de afschaffing van ‘Zwarte Piet’.
Volgens het gerechtshof neigt het maatschappelijke debat over ‘Zwarte Piet’ ernaar ‘Zwarte Piet’ te ontdoen van stereotyperingen die als kwetsend kunnen worden ervaren door groepen in de samenleving. Vooralsnog echter worden volgens het hof de af- en uitbeeldingen van ‘Zwarte Piet’ beschermd door de vrijheid van meningsuiting. ‘De historische en culturele context en de artistieke expressie van “Zwarte Piet” ontnemen daarom vooralsnog de strafbaarheid van die af- en uitbeeldingen’, zegt het hof.
Het hof sluit echter niet uit dat de af- en uitbeelding van ‘Zwarte Piet’ in de toekomst wel degelijk strafbaar wordt: ‘Een en ander laat onverlet dat als de maatschappelijke discussie over ‘Zwarte Piet’ voldoende is uitgekristalliseerd er omstandigheden kunnen zijn waarin gedragingen als die waartegen klagers opkomen een strafbaar karakter kunnen hebben.’
Jerry Afriyie:
‘Deze zaak moest duidelijk maken of Nederland eraan toe was om zijn koloniale verleden achter zich te laten. Uit de uitspraak maak ik op dat ons land nog niet zo ver is. Nederland ziet zwarte mensen anno 2017 nog steeds als een karikatuur. En mag dat, met toestemming van het hof en van de overheid, blijven doen.’Zolang wij geen afstand durven te nemen van de koloniale geschiedenis en het koloniale gedachtengoed van ons land zullen wij blijvend geconfronteerd worden met dat verleden. Met alle gevolgen van dien.’
Willem Jebbink, advocaat van Jerry Afriyie en de Stichting Nederland Wordt Beter:
‘De mogelijke strafbaarheid in de toekomst is een belangrijke opsteker voor iedereen die strijdt voor een niet-stereotyperende en voor velen pijnlijke invulling van het Sinterklaasfeest. Toch valt het te betreuren dat het hof niet nu al een duidelijke uitspraak heeft durven doen. Daarmee zou het hof de gevoelens erkennen van velen die “Zwarte Piet” heel pijnlijk vinden. Een duidelijker uitspraak van de rechter was ook gewenst nu premier Rutte vindt dat “Zwarte Piet” geen staatsaangelegenheid is. Terwijl het dat juist wél is, want Nederland is op grond van het VN-Verdrag tot uitbanning van elke vorm van rassendiscriminatie verplicht “blackface” uit het publieke beeld te weren.’
We bestuderen de mogelijkheden om de zaak aan het Europees hof voor de rechten van de mens of aan het VN-comité tegen rassendiscriminatie voor te leggen.
Foto: GERONIMO MATULESSY