Keep your eyes on the prize (speech 21 feb. 2015)

Op woensdag 21 januari 2015 nam ik namens Nederland Wordt Beter deel aan een gesprek met voor- en tegenstanders van Zwarte Piet, dat plaatsvond onder leiding van vicepremier Lodewijk Asscher. Ik was in het gezelschap van vertegenwoordigers en woordvoerders van het Sint Nicolaas Genootschap, Intochtcomité Amsterdam, Pietengilde, Burgemeester van Gouda Milo Schoenmaker, Stichting Overlegorgaan Caribische Nederlanders, Surinaams Inspraakorgaan en RTL4. En wat heeft het gesprek opgeleverd? Niets!

 

Ik had op die bewuste woensdag de hoop dat de aanwezigen samen zouden spannen naar een oplossing voor de racistische karikatuur Zwarte Piet, maar dat mocht niet baten. Er werd mij medegedeeld: wij zijn niet hier om oplossing te zoeken. Verandering moet uit de samenleving komen. U ziet, over 20 jaar zullen zij met schaamte terugkijken naar 21 januari 2015, want toen hadden wij iets moeten doen. Dit land gaat met schaamte terugkijken naar 12 november 2011 in Dordrecht en 13 november 2011 in Amsterdam, want toen hadden wij iets moeten doen. Dit land gaat met schaamte terugkijken naar 15 november 2014 in Gouda, want toen hadden wij iets moeten doen. Als ik aan Gouda denk, denk ik aan toen ik niet meer kon ademen en de Amerikaan Eric Garner voor me zag, die onder dezelfde omstandigheden het leven verliet. En wat was mijn misdaad?

 

Heb jij ooit aan een kleine jongen van 6 moeten uitleggen waarom hij Zwarte Piet wordt genoemd op school en waarom zijn huidskleur het middelpunt van pesterijen is, in zijn eigen geboorteland? Ik was in Gouda omdat ik mijn zoon niet langer kan aankijken zonder plaatsvervangende schaamte. Ik ben geen ongeduldig persoon, maar ik – noch mijn kinderen – kunnen nog langer wachten totdat Nederland haar huis op orde heeft.

 

Afgelopen jaar kregen wij een blackface sint, die volgens de NTR op Desmond Tutu leek. Wij hebben een Hindoestaan Piet gehad, en er zullen meer onzinnige oplossingen volgen. Hoe komt dat? Simpel. Racisme bouw je niet af, racisme schaf je af. Elke keer dat ik aan tafel schuif, vist de tegenpartij naar complimenten. Ik heb het gevoel dat ik alle pro-Zwarte Piet clubjes schouderklopjes moet geven voor hun zogenaamd vooruitstrevende aanpassingen. Terwijl zij in werkelijkheid niets aanpassen, maar juist dingen toevoegen.

 

Wat hebben zij werkelijk aangepast? Er waren tijdens de intochten minstens evenveel Zwarte Pieten als het jaar daarvoor, op sommige plaatsen zelfs het dubbele. Begrijp mij niet verkeerd. Wij verwelkomen elke verandering. Wat wij niet verwelkomen, zijn cosmetische veranderingen. Die doen geweld aan het feest en het helpen niemand verder. Wij willen serieus genomen worden. Wij willen dat het welzijn van onze kinderen serieus genomen wordt. Met zulke onzinnige toevoegen lok je geen complimenten uit. Hiermee lok je burgerlijke ongehoorzaamheid uit.

 

Want wij kunnen niet langer zeggen dat Zwarte Piet onbewust racisme is. Niet als het over en over, keer op keer gebeurt, als er jaarlijks meer Pieten bijkomen, als men het vertikt om een echte oplossing te zoeken. Dan is het niet langer onbewust, maar bewust kwetsen. Nederland heeft een racisme probleem. Dit is geen mening, het is een feit. Kunnen zwarte Nederlanders ondanks het racistische klimaat in de samenleving iets van hun leven maken? Ja, zeker! Kunnen onze kinderen een goede opleiding genieten en een respectvolle baan bekleden? Ja, zeker! Maar dat zegt niets over of ze gelijk behandeld worden of niet. Gelijkheid is dat men niet naar mijn achternaam of naar mijn huidskleur kijkt als ik solliciteer, maar naar mijn opleiding en motivatie. Ik ben blij voor de broeders en zusters die het ver weten te schoppen. Ik wil dat je weet dat ik van jullie houd, maar je moet een ding niet vergeten: je kunt ver komen in een racistische samenleving, maar je moet niet ontkennen dat het bestaat. Racisme is de realiteit van velen van ons en we zijn het meer dan zat. Dit is het moment voor alle Nederlanders, ongeacht kleur, afkomst en geloof, om aan onze kinderen en aan de wereld te laten zien dat Nederland de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens respecteert en bereid is om ervoor te vechten wanneer deze met de voeten wordt getreden.

 

Wij kunnen niet de volgende generatie, onze bloedeigen zonen en dochters, opzadelen met de gevolgen van racisme omdat wij de moed niet hadden om de klus te klaren. Het kan mij niet schelen welke kleur je draagt, wat je achtergrond is en wat je per maand verdient, wat je geloof is, wat voor scholing je hebt genoten en op wie je valt: zolang jij racisme verwerpelijk vindt en vastberaden bent om er wat aan te doen, niet alleen in een vreemd land maar ook in Nederland, ben jij welkom om met ons de klus te klaren. Wij strijden tegen racisme, niet tegen de Nederlandse burger. Wij strijden tegen instituten die racisme in de samenleving in stand houden, niet tegen de pro-Zwarte Pieten.

 

Wat mij is overkomen, kan ieder van jullie overkomen. Zelfs de pro-Zwarte Pieten. Het is belangrijk dat men beseft dat – ook al denken wij anders over Zwarte Piet – politie-intimidatie en machtsmisbruik nooit getolereerd mag worden. Toen ik te horen kreeg dat ik niet langer mag werken als beveiliger was ik net zo boos als u, maar ik wil niet in hoger beroep gaan. Ik dacht: zak in de stront met je beveiligingspas. Ik zoek een andere baan en ik ga door met de strijd. Maar toen dacht ik aan u, en wat voor effect dit op u kan hebben. Bij nader inzien heb ik besloten om bezwaar aan te tekenen. Ik wil niet het signaal afgeven dat het normaal is dat demonstraties worden verboden zonder juridische onderbouwing of een geschikte alternatieve locatie, dat het normaal is dat de autoriteit een geweldloze ongehoorzaamheid neerslaat, dat het normaal is dat een vader, een zoon en een Nederlandse burger geïntimideerd worden op het politiebureau (voor de tweede keer in drie jaar), dat het normaal is dat je vervolgens vals beschuldigd wordt zodat men je baan kan afpakken. Dit allemaal in het land van tolerantie en vrijheid van meningsuiting.

 

De macht gebruikt mij als afschrikvoorbeeld om jou bang te maken en angst aan te jagen, en het werkt. Want je bent bang. Je denkt: ‘wat als ik mijn baan verlies, ik heb monden te voeden.’ Je wilt je buren te vriend houden en je wilt niet dat je kinderen straks niet meer kunnen afspreken met anderen. Je wilde vandaag niet eens hier komen. Overal ter wereld waar dit gebeurt vinden wij het verwerpelijk. Maar als het hier gebeurt, op Nederlandse grond, zoeken wij allerlei excuses om het recht te praten. In Gouda hadden de bezoekers meer last van de op hol geslagen politie dan van een handvol vreedzame burgers, die gebruik maakten van hun recht om te demonstreren. En wat zegt men over ons? Ze zeggen dat wij hooligans zijn, dat wij kinderhaters zijn. Zelfs mensen die deden voorkomen alsof zij Zwarte Piet weg wilden hebben, keerden zich openlijk tegen ons.

 

Maar denk eens na. Wanneer het NS-personeel protesteert, waar protesteren ze dan? Op de stations! Je protesteert daar waar je onrecht wordt aangedaan en niet waar de persoon die jou het onrecht aandoet je naartoe stuurt.

 

De laatste woorden die ik aan alle aanwezigen wil richten, zijn de volgende. Ik weet dat velen van jullie zich zorgen maken om het welzijn van mij en mijn familie. Ik heb met bewondering gekeken naar hoe mensen als Akwasi, Asha Ten Broeke, Harriet Duurvoort en vele anderen het openlijk voor mij opnamen tegen critici en internettrollen. Mijn dank is groot. Ik wist echter waar ik aan begon. Ik wist dat het niet zonder slag of stoot zou gaan en dat er waarschijnlijk ergens een prijs betaald moest worden. Ik was dan ook voorbereid op dit moment.

 

Helaas voor de pro-Zwarte Pieten: ik schaam mij niet, ik ben niet bitter en evenmin verslagen. Ik voel mij sterk en gedreven als nooit tevoren. Die kracht wil ik komende maanden, en als het moet komende jaren, overbrengen naar alle mensen in de kleine steden. Mensen die soms het enige zwarte gezin in het dorp zijn, mensen die kilometers moet afleggen om lotgenoten tegen te komen, mensen waarvan hun kind als enige een donkere huidskleur heeft op school. Vanaf dag één denk ik aan jullie. Denk nooit dat als Amsterdam geen Zwarte Pieten meer heeft, mijn strijd afgelopen is. Kick-Out Zwarte Piet gaat door totdat heel Nederland Zwarte Piet vrij is. Dus denk nooit dat wij je in de steek gaan laten. Als dat de reden is dat ik jouw stem niet hoor, kun je gerust van je laten horen. Het is jouw burgerplicht om op te komen tegen racisme en het is jouw burgerplicht om op te komen tegen Zwarte Piet.

 

Ik saluut u allen hier. Keep your eyes on the prize.

 

Bless you!

 

Kno’Ledge Cesare