[cmsmasters_row][cmsmasters_column data_width=”1/1″][cmsmasters_text]
Nieuwjaarstoespraak Jerry Afriyie: “Een interventie van 15 jaar, om Nederland beter te maken”
Deze toespraak werd uitgesproken door Jerry Afriyie tijdens de Nieuwjaarsreceptie 2020 van Stichting Nederland Wordt Beter.
Beste strijder,
Hoe gaat het met je? Het is geen makkelijke weg die wij hebben genomen. We hadden kunnen polderen, waar de weg recht en zonder zichtbare uitdagingen voor de ogen ligt. Maar wat wij wisten en wat wij met onze eigen ogen zagen, vroeg van ons meer dan het op een akkoordje gooien. Een quickfix is onze vijand, nog meer dan de tijd. Het belang is groot. De uitdagingen groter. Maar we houden vol en als je het mij vraagt, gaat het perfect, boven alle verwachting. Je ziet, ik heb liever dat wij tegen elkaar schreeuwen dan dat wij niet meer met elkaar praten. Dat hebben we na de afschaffing van de slavernij geprobeerd. “Niet naar kleur kijken of naar het verleden”, zeiden wij dan. Of: “Wij zijn allemaal gelijk”. En zo hoopten we dat de pijn bij toverslag vergeten kon worden.
Ook zwarte mensen dachten dat je racisme kon bestrijden met een glimlach. Toen het resultaat uitbleef, stond er een nieuwe generatie op, onder leiding van zichzelf. Een strijdbare generatie met een eigen wil en tevens dubbel gemotiveerd. Een generatie die zich verzet tegen het witte racistische denkkader en een land dat van twee walletjes wil eten als het om mensenrechten gaat. Een generatie die vertrouwt op de eigen geleefde ervaring en zich niet laat leiden door witte onschuld. Een generatie die de stilte rondom het koloniale verleden en andere vormen van mensenrechtenschending gezellig verstoort. Niet uit frustratie of omdat de subsidie op moet, maar simpelweg omdat dit land, Nederland, ook ons land is.
We zijn hier en we blijven hier. Niet omdat Nederland het walhalla op aarde is en we ons geen vruchtbaar land elders kunnen voorstellen. Als dat de situatie was geweest, had ik mijn mond gehouden en was ik doorgelopen. We zijn hier en we blijven hier aan tafel, omdat we thuis zijn. Hoe imperfect thuis ook is, het is ons huis en het is voor velen van ons, ons enige thuis. Als je twee auto’s hebt kan je onzorgvuldig omgaan met eentje, maar als je er maar één hebt, kom je in de problemen als je je niets van de rode lampjes aantrekt. Zonder interventie zit je morgen in de bus.
Stichting Nederland Wordt Beter is een interventie in het alledaags racisme dat zwarte mensen en hun kinderen moeten verdragen. Een interventie in de zelf-feliciterende en zelfopgelegde tolerante houding, die andere Nederlanders vertelt: “Je bent hier tijdelijk”. Dit is een interventie om alles wat ons in de weg staat om het beste uit onszelf en uit onze kinderen te halen, te verwijderen. Dit is een interventie om witte kinderen te bevrijden van superioriteitsdenken. Dit is een interventie om nader tot elkaar te komen. Dit is een interventie om dit land te herinneren aan haar beloftes.
We zeiden: nooit meer fascisme, alleen om fascisten 60 jaar later een ere-podiumplaats te geven in de politiek. Er leven nog veel mensen die de oorlog hebben meegemaakt en de verschrikking nog altijd in hun botten voelen. Samen met Tsead Bruinja, de Dichter Des Vaderlands, verbleef ik afgelopen week twee dagen in Dokkum voor het project Portretten in Poëzie. We hebben verhalen opgehaald bij ouderen die verblijven in thuiszorg Elkander in Friesland. De verhalen hebben we samen met ze verwerkt in poëzie. Ik sprak met mevrouw Corneliske de Graaf. Ze wordt over twee weken 90 jaar oud en heeft 15 achterkleinkinderen. Een ‘Friese stijfkop’ zoals ze zichzelf met trots beschrijft. Ze was 11 toen de oorlog begon. De blik toen ze zei: “Ik was verschrikkelijk bang. Je ziet de treinen nog rijden, met joden erin en die kindertjes”, zal mij nooit meer loslaten. Ook zij hoorde na de oorlog: “Wat er gebeurde, mag nooit meer gebeuren”. In 90 jaar tijd ziet ze met lede ogen dat de geschiedenis zich herhaalt.
Net als over de tweede wereldoorlog zeggen wij: nooit meer trans-Atlantische slavenhandel. Het mag nooit meer gebeuren. Maar hoe gaan wij als land de volgende slavernij of oorlog voorkomen met achterstallig onderhoud? Dat de mens een beperkt zelfcorrigerend vermogen heeft, komt doordat de mens geen kritiek duldt of geen kritiek durft te geven, op de dingen die ertoe doen. Wij kijken toe totdat wij zelf aan de beurt zijn.
Stichting Nederland Wordt Beter wil niet wachten totdat er geen weg meer terug is. Vandaar dat wij in 2010 een interventie van 15 jaar hebben ingezet, met nog 5 jaar te gaan.
We doen dit niet omdat wij betere mensen willen zijn dan zij die toekijken. Wij doen dit omdat we onze ogen niet langer kunnen sluiten voor de geleefde ervaringen van onszelf en anderen. Ondanks mijn geleefde ervaringen, die woede, afkeer en destructie goedkeuren, doe ik dit vooral vanuit solidariteit. Dit is mijn solidariteit met de nazaten van de tot slaafgemaakten, die al meer dan 400 jaar geen emancipatie gegund wordt. Ik doe dit uit solidariteit met Nederland. Ik ben 38 jaar en bijna 30 daarvan heb ik hier doorgebracht. Ik ken geen land op de wereld zo goed als ik Nederland ken. Ik denk en uit mij (op papier) in het Nederlands. Hier verblijf ik, en als ik mijn jaren in kan zetten voor een betere wereld, kan ik mij geen betere plaats voorstellen om daaraan te beginnen.
Foto: Luciano Olz
[/cmsmasters_text][/cmsmasters_column][/cmsmasters_row]