“HEB UW NAASTE LIEF ALS UZELF”
Mattheüs 22:39
Goedenavond,
Ik hoop dat het goed gaat met uw gezondheid, en dat de zon in uw leven schijnt. Zo niet, wens ik u voorspoed en veel kracht.
Mijn naam is Jerry King Luther Afriyie, beter bekend als Kno’Ledge Cesare. Geboren op 30 April 1981, in een kleine stad in Ghana. Ik was afgelopen maandag jarig. Ik probeerde onze Koningin te strikken voor een lunch, zoals velen op mijn facebook konden lezen, maar ze gaf niet thuis. I got stood up. Ja jullie wisten het niet, Bea is playing hard to get. Maar ik geef het nog niet op. Ik zal het volgend jaar weer proberen.
Afijn! We zijn hier vandaag bij elkaar, omdat Quinsy Gario en ik van mening zijn dat een samenleving zonder inlevingsvermogen Utopie is. Je kan niet samenleven als je alleen leeft. Ik was 11 toen ik Ghana verliet voor Nederland. Toentertijd was Europa het beloofde continent en elk kind en ouder droomde van die ene dag dat hij of zij richting het westen mocht varen. Dat waanbeeld is ondertussen verdampt. Maar toen vond ook ik het spannend. Nieuwe school, nieuwe kansen en verbeterde levensomstandigheden. Maar ik kon niet van het moment genieten. Ik kon mijn geluk, als dat er al was, niet van de daken schreeuwen. Ik voelde een intens verdriet wanneer ik om mij heen keek en de armoede zag die onverminderd door zou gaan. Ik vond het jammer voor mijn leeftijdgenoten dat ze niet, net als ik, de kans kregen om elders een beter leven te zoeken. Voordat ik in het vliegtuig stapte had ik, niet aan hen, maar aan mijzelf beloofd om ooit iets voor hen terug te doen. Dit is voordat ik van het bestaan van ontwikkelingsorganisaties en ngo’s afwist. Ik wilde een bijdrage leveren aan de verbetering van de omstandigheden van mijn leeftijdgenoten en de gemeenschap waar ze zich in bevonden.
Als mens zijnde, kind of volwassene, wat kan ik anders? Wegkijken en doen alsof mijn neus bloedt? Ik wilde helpen zodat zij van het leven kon genieten. Misschien ook wel omdat ik ergens diep van binnen weet dat wanneer mijn medemens gelukkig is, ik ook gelukkig ben. Nelson Mandela zei: “De betekenis van ons leven ligt in het verschil dat we maken in de levens van anderen.” Dat ik mezelf in diezelfde situatie bevond deed er niet toe. Ik heb mezelf altijd heel sterk gevoeld. Ook wanneer de buitenwereld anders over mij dacht. In mijn hart ben ik heel sterk. Ik heb altijd zoiets van: met mij komt het wel goed. Ik red mij wel. En ergens geloof ik ook wel dat mijn leeftijdgenoten in Ghana het ook wel zullen redden, met of zonder mij. Alleen denk ik dan, wat als we hen nou een klein duwtje in de rug kunnen geven. Een heel klein duwtje in de goede richting?
Zij hoeven geen 10 paar schoenen, als ze maar twee goede paren hebben. Ze hoeven geen dure maaltijden, als ze maar 3x per dag kunnen eten. Ze hoeven geen Rolex, Xbox, Playstation etc, als ze maar kinderen kunnen zijn, buiten kunnen spelen en lachen. Dit is wat ik voor mijn leeftijdgenoten wenste en voor ieder kind waar dan ook. Bij mij ben je op het verkeerde adres voor een overdreven wenslijst. Ik bid voor kleine dingen, basisbehoeften. Veel mensen klagen dat God hen niet hoort. Zelfs buiten zie je hen met hun handen omhoog: “God, weet u nog die dingen die ik vroeg?” Inshallah. En wat vragen zij van God? Een ferrari, 5 vrouwen, het winnende lot, een gouden ketting, een iPad; alles komt voorbij. Dingen die Jezus zelf niet eens heeft. Nee, ik bid voor kleine dingen, en doordat ik voor kleine dingen bid is er voor mij altijd genoeg. Zie je wel, met mij komt het altijd goed.
Ik ben niet belangrijker dan u en u bent niet belangrijker dan ik. Ik ben niet mooier dan u en u bent niet mooier dan ik. Wij zijn allemaal gelijk, en verschillend. Maar omdat iemand een andere huidskleur heeft, maakt dat hem of haar niet automatisch beter dan de andere. Je huidskleur moet je zien als cadeaupapier. Het is leuk voor de sier, maar uiteindelijk wil iedereen zien wat er binnen in zit. In ieder van ons zit kracht en moed. De kracht om het mens-zijn in onszelf te zien en de moed om dat mens-zijn te erkennen en te verdedigen. 21 maart jongstleden zei Glen Herberg: “We moeten in elkaars ogen kijken. Ik wil dat we in elkaars zielen gaan kijken.” Dat doe je niet met een operatie, maar met empathie. Als je iemand iets aandoet en je wilt weten hoe het voelt, moet je niet die persoon vragen gaan stellen. Je moet jezelf gaan afvragen hoe het zou zijn als jij in de andere zijn schoenen zou staan. Hoe zou jij het vinden als jij gediscrimineerd werd, als jij in een Jodenkamp terecht was gekomen, als jij tot slaaf was gemaakt voor 250 jaar en nu een Nederlandse naam hebt en geen Afrikaanse naam meer, als jij moest vluchten van je land omdat er oorlog is en vervolgens wordt opgesloten in Nederland als een crimineel?
Het idee van 3 Mei: Dag van Empathie is ontstaan toen wij het land in gingen. Toen wij 1 op 1 met het volk de dialoog zijn aangegaan. Het was verbazingwekkend om te ontdekken hoe weinig empathie we voor elkaar hebben, wanneer we denken dat we bedreigd worden. Het is ongelooflijk om te zien hoe weinig begrip en respect we voor anderen kunnen opbrengen, wanneer zij niet mee willen doen. Doe je mee en zeg je overal ja op; dan ben je een toffe gast, de Nederlander. Maar draag je een T-shirt met andere mening of een andere boodschap dan Henk en Ingrid, dan ben je de Buitenlander – spelbrekers die de pret willen bederven. Waarom gaan wij zo hard met elkaar om? Waarom kunnen wij niet naar elkaar luisteren en ons inleven in anderen? We hoeven niet bij elkaar op de koffie en op elkaars lip zitten, maar wél rekening met elkaar blijven houden. Niet omdat ik het vind en niet omdat het een wet is, maar omdat er nog nooit iemand aan dood is gegaan.
Laten wij de tijd nemen om elkaar beter te leren kennen. Want onze mensenkennis is net zo slecht als ons Engels. Ik weet niet hoe vaak ik gehoord heb “jij bent zwart, dus ik snap dat je een issue hebt met Zwarte Piet, maar ik ben een doodnormale blanke en kan niet voelen hoe jij je voelt.” Tientallen keren heb Quinsy en ik dit moeten aanhoren. Deze woorden doen meer pijn dan de aanwezigheid van Zwarte Piet in ons nationale viering. Jij kan niet voelen hoe ik mij voel. Ben je dan geen mens, vraag ik mij af? Als ik racisme, discriminatie of uitsluiting waarneem, waar dan ook ter wereld, tegen wie dan ook, krijg ik hartkloppingen.
Doordat ik mijn hart niet alleen vervul met mijn eigen wensen, heb ik ruimte om andere mensen in mijn hart te sluiten. Doordat ik mijzelf niet altijd voorop zet, kan ik ook anderen laten leiden. Doordat ik niet alleen aan mijzelf denk, denk ik ook aan anderen. Empathie is een heel simpel iets: behandel anderen zoals jezelf behandeld zou willen worden. In de bijbel staat het letterlijk geschreven: “Behandel anderen dus steeds zoals je zou willen dat ze jullie behandelen. Dat is het hart van de Wet en de Profeten.” Als je ‘t aan mij vraagt, is dat de kern van hoe wij met elkaar horen om te gaan. Laten we daarmee beginnen.
Ik wens u een prettige avond toe.
Dank u!