Vandaag is het Kick Out Zwarte Piet (KOZP) voor de zoveelste keer onmogelijk gemaakt om van het demonstratierecht gebruik te maken. KOZP wilde op zaterdag 19 november 2022 op vreedzame wijze demonstreren tijdens de Sinterklaasintocht in Staphorst tegen de aanwezigheid van de racistische karikatuur zwarte piet en vóór een inclusief Sinterklaasfeest voor alle kinderen. De betogers van KOZP werden na het eenzijdige besluit van de burgemeester om de demonstratie te verbieden onder begeleiding van politie en ME – de begeleiding die níét werd ingezet om de demonstratie te faciliteren – teruggebracht naar Zwolle. Jerry Afriyie (KOZP): “Ons demonstratierecht is wederom geschonden. De burgemeester heeft politie en ME niet ingezet om de demonstratie van KOZP mogelijk te maken, maar juist om ruim baan te maken voor geweldplegers.”
Fakkels en vuurwerk
Vanaf 9 november, tien dagen voor de intocht, is er veelvuldig contact geweest met de driehoek van de gemeente Staphorst om de demonstratie mogelijk te maken: KOZP werd verzekerd dat Staphorst zich bewust was van de risico’s die een racistisch en vijandig publiek zou kunnen creëren; de gemeente zou zorgdragen voor de veiligheid van KOZP. Al vroeg bleek die veiligheid in het geding: demonstranten die met eigen vervoer naar Staphorst probeerden te komen, werden opgewacht door racisten die hun auto vernielden. De auto’s en bussen met demonstranten werden opgewacht door trekkers en auto’s. De beloofde politiebegeleiding liet KOZP in de steek voordat de bestemming in Staphorst bereikt was, waarna geweldplegers hun gang konden gaan. Meermaals probeerden ze, vaak in blackface geschminkt, bussen te blokkeren en in te sluiten. Er werd met eieren gegooid, vreedzame demonstranten en hun voertuigen werden overgoten met brandstof en bekogeld met fakkels en vuurwerk. Het is duidelijk dat dit extreem gevaarlijke situaties heeft opgeleverd die nog veel slechter hadden kunnen aflopen.
Ook onafhankelijke waarnemers van Amnesty International werden met geweld belaagd. “Wij dringen aan op een onderzoek naar de gebeurtenissen van vandaag en een publieke veroordeling van dit geweld. Het geweld van vandaag is een bedreiging van ieders recht om vreedzaam te demonstreren”, aldus Amnesty Nederland.
Kennisgeving heeft geen zin
Om 14:00 uur, de tijd waarop de demonstratie zou beginnen, besloot de burgemeester van Staphorst, Jan ten Kate, de demonstratie alsnog te verbieden omdat naar hun zeggen de veiligheid niet gegarandeerd kon worden; inzet van de politie zou op de toegangswegen naar Staphorst nodig zijn. De betogers van KOZP werden onder begeleiding van politie en ME – de begeleiding die níét werd ingezet om de demonstratie te faciliteren – teruggebracht naar Zwolle. Ondertussen ging de intocht in aanwezigheid van racistische karikaturen in Staphorst vrolijk door zoals gepland.
KOZP is boos en teleurgesteld dat de gelegenheid om op vreedzame wijze een krachtige stem te laten horen tegen zwarte piet-racisme in Nederland is geblokkeerd. De gemeente Staphorst heeft ruim de tijd gehad maatregelen te nemen om de demonstratie te faciliteren en had op basis van eerdere ervaringen kunnen zorgen voor voldoende voorbereiding. Vandaag is voor de zoveelste keer gebleken dat het doen van een kennisgeving van een demonstratie er niet toe heeft geleid dat KOZP veilig heeft kunnen demonstreren. Dit leidt bij KOZP tot grote twijfels over de vraag hoe zinvol het is om protesten aan te melden, wanneer die kennisgevingen keer op keer gebruikt worden om het recht op demonstratie in te perken door autoriteiten en vijandig publiek.
Jerry Afriyie (KOZP): “Wanneer demonstreren onmogelijk gemaakt wordt, moet een burgemeester pal voor de rechten van de demonstranten gaan staan. We wachten op de dag dat een burgemeester, als de veiligheid niet gegarandeerd kan worden, een intocht afzegt in plaats van een demonstratie.”
Mediaframing
Over de racistische acties van de geweldplegers wordt in verschillende media te tendentieus bericht: zo wordt gesproken over ‘botsingen tussen betogers’ en ‘een grimmige sfeer’ zonder dat daarbij gemeld wordt dat dreiging en geweld – evenals in voorgaande jaren – volledig van de kant van tegenstanders van een aanpassing van het feest komt. Framing die mensenlevens in gevaar brengt en onomkeerbare immateriële schade aanbrengt. Framing die het voor KOZP en bondgenoten nóg moeilijker en gevaarlijker maakt om te demonstreren voor verandering.
Vervolgstappen
Er wordt aangifte gedaan door degenen die aangevallen zijn. KOZP overweegt daarnaast aangiftes voor vernieling van de bus, het blokkeren van de weg en het gooien van vuurwerk en beraadt zich op juridische vervolgstappen naar aanleiding van de rol van de autoriteiten in de gebeurtenissen die ertoe hebben geleid dat het demonstratierecht wederom geschonden is.
Meer informatie
Heb je vragen of wil je meer informatie? Stuur een mail naar kozwartepiet@gmail.com.