‘De Dag van Empathie is het bewijs dat mensen elkaar willen begrijpen’
Door Irvin Appiah
Op woensdag 3 mei organiseerde Stichting Nederland Wordt Beter voor de vijfde keer de Dag van Empathie, op de avond voorafgaand aan de Dodenherdenking en Bevrijdingsdag. Tijdens deze editie Dag van Empathie zijn weer nieuwe stappen gezet in het doel om een empathische samenleving te bewerkstelligen. Het samenkomen van verschillende mensen, leren van elkaars verleden en heden, en een mate van wederzijds respect en begrip ontwikkelen zijn hiervan essentiële ingrediënten. De Dag van Empathie werd ditmaal gehouden op de eerste etage van de Centrale Openbare Bibliotheek Amsterdam. Een waardige locatie voor een noodzakelijk event. Qua zitplekken had deze ruimte weliswaar niet de capaciteit als de theaterzaal op de zevende verdieping maar dit werd ruimschoots goedgemaakt met het open karakter en het prachtige uitzicht over het water en de rest van Amsterdam.
Tijdens het event traden verschillende artiesten en sprekers op die allemaal een bijdrage over empathie leverden. Ook de manier waarop hoe zij empathie voor zich zien kwam aan bod. De bijdragen kwamen dit keer van Tofik Dibi, Andrée van Es, Derek Otte, Sabrina Starke, Patricia D. Gomes, Julia Zahra, Anke Laterveer en Jerry Afriyie. De host van de avond was Yasmina Aboutaleb.
Wat betekent empathie voor jou?
Opvallend bij binnenkomst waren de kunstwerken van grote vellen beschreven papier waarop diverse antwoorden stonden op de centrale vraag: ‘Wat betekent empathie eigenlijk?’. Deze kunstwerken waren in de aanloop naar Dag van Empathie tijdens gastlessen gemaakt door verschillende schoolkinderen die op creatieve wijze tekst en visualisaties gebruikten om hun boodschap over te brengen.
Naast de kinderen konden ook de volwassenen tijdens het event antwoord geven op verschillende vragen met betrekking tot empathie. Zo was een vraag bijvoorbeeld: ‘Wat betekent empathie voor jou?’ en ‘Wat is het aardigste dat je deze week voor iemand hebt gedaan, of iemand voor jou?’. Hier kwamen verschillende antwoorden uit waarbij enkele van de opvallendste werden uitgelicht. Eén van de leukste was van een aanwezige die aangaf de teennagels van een vriendin te knippen nadat deze een operatie had ondergaan. Empathisch? Zeker!
De bezoekers druppelden ook in de loop van de avond binnen en het werd al snel duidelijk dat er meer stoelen moesten worden bijgezet. Wat vooral opviel aan het publiek was de grote mate van diversiteit. Jong en oud, wit en zwart, hetero en homo. Iedereen was aanwezig. Dit hoort uiteraard niet opvallend te zijn gezien het feit dat wij als mensen in deze maatschappij allemaal over empathisch vermogen beschikken en van ons willen laten horen. De noodzaak in deze tijd is om meer dan ooit van elkaar te leren. Deze avond laat zien dat er meer dan genoeg belangstelling is om het verhaal ‘van de andere kant’ te horen.
Sprekers
Onder leiding van Yasmina Aboutaleb leverden verschillende (bekende) Nederlanders op het podium hun bijdrage. De verscheidenheid van hun invalshoeken maakt dit event tot wat het is. Het thema empathie werd vanuit verschillende invalshoeken bekeken. Er werd over verteld en gefilosofeerd voor zover dat kon binnen het tijdsbestek van de spreker.
Als eerste spreekt Tofik Dibi (oud-politicus en schrijver) die zich geregeld de woede op de hals haalt van de witte heteroseksuele Nederlandse man. Zal hij hier op termijn mee stoppen? Welnee! Hij vindt het heerlijk, en zal er ook mee doorgaan totdat er meer begrip en acceptatie in de maatschappij is voor homo’s en lesbiennes. Na de heerlijk rebelse speech van Tofik, is de beurt aan Derek Otte. Hij draagt een gedicht voor waarin hij met veel creatieve woordspelingen het thema empathie eer aandoet. Derek is verkozen tot de stadsdichter Rotterdam 2017-2018.
Toen het woord aan Anke Laterveer was, werd het opeens zeer intiem zonder dat het ongemakkelijk werd. Anke is schrijfster en cabaretier en sprak open over haar verleden omtrent misbruik, het gebrek aan empathie en hoe zij in de loop der jaren zelfverzekerder is geworden door haar ervaringen te delen. Zij liet zien dat het belangrijk is om eerlijk te zijn naar jezelf en je gevoelens en gedachtes niet te temperen omdat deze een ander ongemakkelijk zouden kunnen maken.
Zangeres Sabrina Starke kwam na lang anticiperen ten tonele met haar gitarist en droeg een soulnummer op met de titel ‘You’re not different, you’re the same’. Mensen willen elkaar immers begrijpen en wij zijn uiteindelijk hetzelfde.
Na dit muzikale intermezzo vroeg Patricia D. Gomes (docent en programmamaker) aandacht voor haar bewustwordingsproject De Grote Inhaalslag, dat zich centreert rondom kolonialisme en racisme en over het algemeen het door ons gedeelde slavernijverleden. Met haar project wil Patricia de inclusiviteit en verbinding in de maatschappij bevorderen. Verder streeft Patricia ernaar om Nederland beter en eerlijker te maken voor iedereen.
Na een korte break was het podium voor Jerry Afriyie (oprichter Stichting Nederland Wordt Beter) Hij besprak in het kort zijn gastlessen over empathie bij verschillende basisscholen in Amsterdam. Op de vraag: ‘Weet jij wat empathie betekent?’ antwoordde een leerling: “Als ik iemand zie vallen dan roep ik ‘Auw!’. Jerry droeg verder nog twee gedichten voor die het publiek aan het denken zetten en motiveerden in de strijd tegen ongelijkheid en onbegrip.
Na Jerry was het de beurt aan Andrée van Es om haar gedachtes te delen. Ze is oud-wethouder voor GroenLinks en momenteel voorzitter van het Comité 4 en 5 Mei. Vandaag was ze aanwezig om op te roepen samen te blijven bouwen aan Amsterdam. De hoofdboodschap was dat als wij ons niet meer uitspreken naar elkaar er geen gesprek mogelijk is met als gevolg stilstand. Verder is het essentieel dat wij inzien dat wij een gezamenlijke toekomst hebben doordat wij een verleden delen.
De laatste zangeres van de avond was Julia Zahra, bekend van The Voice of Holland en De Beste Zangeres van Nederland. Haar bijdrage kwam in de vorm van twee prachtige liedjes. Eén zelf geschreven lied in het Nederlands genaamd ‘Met m’n ogen open’ en een cover is van ‘Keep it Loose, Keep it Tight’. Beide liederen hadden een emotionele, helende en vooral verbindende ondertoon.
Afsluiting
Nadat alle sprekers, dichters en zangers hun bijdrage hadden geleverd was het tijd om af te ronden. Het is inmiddels bijna 9 uur en tijd om na dit event met elkaar na te borrelen en desgewenst verder met elkaar in gesprek te gaan. Na de laatste interactie met het publiek gaf de host het woord aan Devika Partiman, die namens Nederland Wordt Beter alle aanwezigen bedankte voor hun komst. Uiteraard werden ook de OBA en Gemeente Amsterdam bedankt voor het mede mogelijk maken van deze avond. Aan de oproep om op de 7e etage te borrelen ging men gretig in.
De Dag van Empathie is ook in 2017 het bewijs dat mensen elkaar willen begrijpen, maar nog niet altijd even goed weten hoe. Het delen van verhalen is hierin een krachtig middel. Dit event is tegenwoordig meer dan ooit noodzakelijk door de thema’s van ongelijkheid, apathie en onbegrip die tegenwoordig heersen in de maatschappij. Jerry Afriyie zei dan ook: ‘Je kan de wereld niet overwinnen door te praten met mensen die het met je eens zijn’. Het is daarom juist voor degenen die de huidige maatschappij in stand houden zaak om de volgende editie van Dag van Empathie bij te wonen. Verandering komt er toch wel, de vraag is alleen hoe snel je hierin mee gaat.
Foto: BLUESQUARE MEDIA