Misschien wel het meest veelzeggende voorbeeld van verzet in Zuid-Afrika is San-leider Koerikei, wiens naam kogelontduiker betekent, en die lang genoeg bij trekboers had gewoond om Nederlands te leren. Dit incident werd in november 1777 overgeleverd door commando-leider, David Schalk van der Merwe, aan kolonel Robert Jacob Gordon, commandant van het Nederlandse garnizoen in Kaapstad, die een dagboek bijhield van zijn reizen naar het binnenland in de jaren 1770 en 1780. Koerikei, die met succes het commando van van der Merwe had ontweken, stond op een klif buiten het bereik van hun musketten en riep: ‘Wat doe je in mijn territorium? Je bezet alle plaatsen waar eland en ander wild leven. Waarom blijf je niet waar de zon ondergaat, waar je eerst was?”. Toen hem werd gevraagd waarom hij niet in vrede leefde met kolonisten zoals hij eerder had gedaan, antwoordde Koerikei dat hij zijn geboorteland niet wilde verliezen, dat hij hun herders zou doden en ze allemaal wegjagen. Toen hij wegging, voegde hij eraan toe dat er nog wel te zien zou zijn, wie er zou winnen.
Bronnen:
https://www.robertjacobgordon.nl/travel-journals/second-journey/13th-november-1777