Skip links

PROTESTBRIEF | Martin Bosma (PVV) NIET welkom tijdens Herdenking Slavernijverleden op 1 juli 2024

PROTESTBRIEF Coalitie voor een Waardige 1 juli Herdenking | Martin Bosma (PVV) NIET welkom tijdens Herdenking Slavernijverleden op 1 juli

AAN:
De Leden van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, De Leden van de Gemeenteraad van Amsterdam , Het Bestuur van Nationaal instituut Nederlands slavernijverleden en erfenis (NiNsee)

Amsterdam, 16 juni 2024 

BETREFT:
De voorgenomen aanwezigheid van de huidige Kamervoorzitter bij  de herdenking van het slavernijverleden op 1 juli 2024 te Amsterdam.  

Geachte leden van de Tweede Kamer, 

Geachte Leden van de Gemeenteraad van Amsterdam, 

Geachte Bestuursleden van het NiNsee, 

Geschokt en verontwaardigd hebben wij kennisgenomen van het voornemen om de huidige  voorzitter van de Tweede Kamer een krans te laten leggen op 1 juli 2024. De functie en de  persoon kunnen hier niet los van elkaar worden gezien. Martin Bosma is bekend om zijn  racistische ideologie en zijn beledigende uitlatingen jegens Afro-Caribische Nederlanders. Wij  veroordelen deze schending van 1 juli 2024: de afsluiting van het herdenkingsjaar van de  afschaffing van de slavernij. Met klem vragen wij uw Kamer om zich hier te laten  vertegenwoordigen door uw vicevoorzitter. 

1 juli is voor Afro-Caribische en Inheems-Caribische Nederlanders een betekenisvolle, bijkans  heilige, dag. Wij staan stil bij de geschiedenis van wie wij zijn. Van het onrecht dat onze  voorouders is aangedaan, tot het onrecht dat in deze samenleving van vandaag nog steeds  bestaat in de vorm van discriminatie en uitsluiting.  

Het is belangrijk dat hoogwaardigheidsbekleders eer bewijzen aan dit plechtige moment.  Als erkenning van het aandeel dat de Nederlandse Staat in dit onrecht heeft gehad en de  welstand die het dit land heeft opgeleverd. Als impuls om te werken aan een samenleving  

die vrij zal zijn van discriminatie. De verschillende voorzitters van de Tweede Kamer hebben  altijd het respect voor de betekenis van deze dag in woord en in persoon uitgedragen.  Dit heeft bijgedragen aan erkenning, en aan verbinding in een gedeeld verleden en een  gedeelde toekomst. Het heeft bijgedragen aan het land dat wij met elkaar willen zijn.  

In onze samenleving winnen daarentegen onverdraagzame geluiden steeds meer terrein.  De op witte superioriteit gebaseerde en tot verdeeldheid aanzettende uitspraken hebben  geleid tot een aanzienlijke winst voor radicaal-rechts. Deze wending in het politieke klimaat  is zorgelijk. Terwijl – juist in dit herdenkingsjaar – er meer inzicht begint te ontstaan in de  systemische doorwerking van de slavernij in discriminatie en uitsluiting, wordt xenofobie  genormaliseerd in het landsbestuur en in het dagelijkse discours. 

Martin Bosma draagt al twintig jaar een expliciete racistische ideologie uit met witte  suprematie als uitgangspunt. Hij laat zich denigrerend en racistisch uit over Afro-Caribische Nederlanders. Hij ontkent de doorwerking van het slavernijverleden in de hedendaagse  maatschappij, in de vorm van discriminatie en uitsluiting.  

Bosma verspreidde onder andere racistische omvolkingstheorieën, sprak in het kader van  het herdenkingsjaar over ‘slavernijgedram’, ‘anti-blank racisme’, en over ‘propaganda en  indoctrinatie’ ten aanzien van het slavernijverleden. Hij pleitte tegen de rehabilitatie van de  verzetsheld Tula en noemde Tula een ‘racistische moordenaar’. Ook pleit Bosma’s PVV  ervoor om de excuses voor het slavernijverleden in te trekken die namens de Nederlandse  Staat op 19 december 2022 door premier Rutte zijn uitgesproken. Ten slotte is onlangs  duidelijk geworden dat Bosma nauw betrokken is bij een nieuwe apartheidsbeweging in  Zuid-Afrika. Dat is in strijd met de trots van dit land op zijn steun aan de vrijheidsstrijder  Nelson Mandela.  

Het is niet mogelijk om de functie te scheiden van de persoon Martin Bosma, met zijn  racistische denkbeelden. Met de vraag aan onze gemeenschap om de aanwezigheid van  deze Kamervoorzitter te dulden, wordt een grens overschreden. De aanwezigheid van  Martin Bosma op 1 juli is een klap in het gezicht van allen voor wie deze dag een intense  betekenis heeft. Een kranslegging door deze Kamervoorzitter onteert de intrinsieke  betekenis van dit moment voor veel Nederlanders. Het ontneemt iedere waarachtigheid aan  het eerbewijs dat die daad symboliseert. Met een kranslegging door Martin Bosma worden  dit eerbewijs, en de betekenis van 1 juli, geweld aangedaan. 

Ons wordt gevraagd om deze zaak niet politiek te maken. Wij nemen met kracht afstand  van deze benadering. Deze zaak is politiek. Slavernij was een politiek systeem van wetten en  beleid. De gevolgen hiervan zijn vandaag nog voelbaar. De kranslegging door  Kamervoorzitter Bosma met zijn reputatie van racisme, op de dag dat het leed wordt  herdacht dat dit politieke systeem heeft teweeggebracht, betekent een verdere  normalisering van racistische opvattingen en uitingen in de maatschappij. Deze daad wordt  hiermee een politiek statement dat het in onze Grondwet verankerde mensenrecht van non discriminatie ridiculiseert. 

Deze zaak is daarbij een kwestie van respect. Respect voor de Afro-Caribische en Inheems Caribische gemeenschap in Nederland, in het Koninkrijk en in Suriname, en voor de 1 juli herdenking van 250 jaar trans-Atlantische slavernij. Respect voor de democratische waarden  van onze rechtsstaat. Respect voor artikel 1 van de Grondwet, en voor de gelijkheid en  veiligheid van alle burgers van dit land.  

Wij roepen met klem de Tweede Kamer der Staten-Generaal, de Gemeenteraad  van Amsterdam en het NiNsee op om te voorkomen dat de herdenking op 1 juli 2024  wordt onteerd. Sta niet toe dat het proces van heling van de geschiedenis, dat met  dit herdenkingsjaar wordt gesymboliseerd, wordt geschonden. Stuur een vervanger.  Stuur iemand die het meent. 

Coalitie voor een Waardige 1 juli Herdenking 

Ondertekend door:

Akwasi Ansah, Andrew Makkinga, Antoine de Kom, Babs Gons, Carla Kabamba, C. J.  Gressmann, Chanelva Lodik, Chantelle Rodgers, Cynthia Mc Leod, Dionne Abdoelhafiezkhan,  Denise Jannah, Dolores Leeuwin, Dylan Lennox Bakker, Ernestine Comvalius, Esther Duysker, Freek Ossel, Glenn Codfried, Glenn Helberg, Gloria Wekker, Guilly Koster, Guno Jones,  Hannah Belliot, Hesdy Lonswijk, Howard Komproe, Ida Does, Ira Kip, Ivette Forster, Iwan  Leeuwin, Janice Deul, Jerry Afriyie, Jessica Dikmoet, Jetty Mathurin, Jolanda Spoel, Kunta  Rincho, Lilian Gonçalves – Ho Kang You, Lucien Kembel, Manoushka Zeegelaar Breeveld,  Marian Duff, Marisa Monsanto, Marjorie Boston, Marlon Reina, Mildred Roethof, Milouska  Meulens, Mitchell Esajas, Natascha Slagtand, Neske Beks, Otmar Watson, Peggy Burke,  Ralitsa Maduro, Raoul de Jong, Raymi Sambo, Richard Kofi, Roy ‘Kaikusi’ Groenberg, Rudy ter  Beek, Samora Bergtop, Saundra Williams, Serana Angelista, Simone Zeefuik, Sylvana Simons,  Vincent de Kom, Vincent Soekra, en vele anderen…. 

Gedragen door de volgende organisaties 

Afrovibes Foundation, Bijlmerparktheater, BlackPowerment, Comité 30 Juni – 1 Juli  Amsterdam, Comité 30 juni/1 juli (Inheemsen Suriname), Comité 30 juni/1 juli Flevoland,  Comité 30 juni/1 juli Arnhem, Comité Boni, EducatieStudio, Keti Koti Overijssel, Kick Out  Zwarte Piet, Memphisfilm, Nederland Wordt Beter, Patta, RIGHTABOUTNOW INC, St. Afri  diaspora Suriname Nederland, St. Anton de Kom, St. Eer en Herstel, St. Hia Brabant, St.  Instituut win voor multiculturele ontwikkeling, St. Grani, St. KENK-I, St. Profor, St. Sabi, St.  SmartZwart, St. Wi Sten, Theater voor Keti Koti, The Black Archives, Ubuntu Society, Untold,  Vereniging Ons Suriname, Vereniging Opo Kondreman, We Are On The Move, Well Made  Productions / Kondre Alliantie, We Promise, Zwart Manifest. 

Gesteund door vele individuen zoals: 

Aden Klappe, Afke van Halen, Aisha Schol, Amita Gajadien, Annette Nobuntu Mul, Annette  Schol, Arnold Palil, Arsha Dhore, Aspha Bijnaar, Asselien van Dijk, Astrid Belgrave, Bryan  Soekra, Cedric Martis, Chadia Bannouh, Channine Vriesde, Chantal Tjin, Chris Nieuwland,  Christien Bottse, Claire Soekra, Claudia Goenodimedjo, Cliff Ormskerk, Davide Bottse, Dia  Wilbrink, Dirk-Jan van Dijk, Duncan Wielzen, Edwin Lieveld, Ellen Tjon A Meeuw, Enver  Liesdek, Eric Seedorf, Evita Keulen, Fay Mahogany, Fiona Veraa, Frits van Eyck, Gerhesdine  Gambier, Giovanni Adriaan, Glenn Fokké, Gooitske Zijlstra, Gregory George Nieuwenburg,  Guillaume Schmidt, Hadewych Verkuyl, Heleen Rompelman, Henny Bouwman, Herman  Geerlings, Iris Hasnoe, Janine van Dijk, Jarmil Soe-Agnie, John Zebeda, Jurgen Olivieira,  Jursica Mills, Kenneth Edam, Liesbeth Ballast, Lilian Panka, Lilian Sumter, Lilly-More  Gonsalves Jardin de Ponte, Linda Palil, Loes van der Veer, Luciën Marius Olf, Luuk van den  Bosch, Maarten van Hinte, Machteld Bijl, Marieke Slootman, Marije Versteeg, Marita  Florence Bouwer, Marjeĺle de Deugd, Marjorie Dawson, Marlon Sanches, Nancy Loor,  Naomie Veerman-Bergwijn, Nawal, Ngangitie Schal, Nikita Krouwel, Ninan Esajas, Olivia  Biswane, P.E.D. Borkulo-Sankofa, P.J.A. Visser, Patrick Yzer, Patty Rudge, Pim Deul, R.L.  Soekra, Ray Blinker, Regina Stuart-Yzer, René Wissink, Romano Krenten, Rory Vincentius,  Reginald Ronde, Roy Deekman, Sarita Bajnath, Schiavone Simson, Sergio Berrenstein, Sharon  Axwijk, Sherman de Jesus, Sherylene Veira, Shivani Jagroep, Siegmien Staphorst, Soekra J.H,  T.G.N.Tjoa, Terra Dakota Stein, V.R. Vijzelman en meer..

— 

Bijlage 

Op 19 december bood minister-president Mark Rutte namens de regering excuses aan voor de rol die  Nederland heeft gehad in het slavernijverleden. Burgemeester van Amsterdam Femke Halsema ging hem voor  op 1 juli 2021. Op 1 juli 2023 bood Koning Willem-Alexander excuses aan voor de rol van het koningshuis in de  slavernij, waarbij hij ook vroeg om vergiffenis.  

1 juli 2023 was tevens de start van ‘het herdenkingsjaar’ slavernijverleden waarin extra aandacht wordt  gegeven aan het slavernijverleden en de erfenis ervan. Het is extreem pijnlijk dat in november 2023 – in het  herdenkingsjaar en een jaar na de excuses van Rutte – de meest rechtse Tweede Kamer sinds de Tweede  Wereldoorlog is gekozen. Het is alarmerend dat het rechtse xenofobe discours in ons land – en daarbuiten – is  genormaliseerd. 

De extreem-rechtse ideeën van Martin Bosma 

Gevolg van deze nieuwe politieke verhoudingen is de keuze door de Tweede Kamer van een voorzitter die een  reputatie heeft in het uitdragen van een expliciete racistische ideologie.  

Op 1 februari 2023 liep het gros van de Kamer de Kamer uit vanwege de haatdragende uitspraken van Bosma  tijdens een Kamerdebat over de excuses van de slavernij. Hij hield een lang betoog waarin hij stelde dat er geen  geld uitgegeven moet worden aan de slavernijherdenking, het bewustwordingsfonds en het aangekondigde  slavernijmuseum. Enkele quotes: 

  • Er gaat ook nog eens 27 miljoen over de balk richting een slavernijmuseum. Nog meer propaganda.  Nog meer indoctrinatie’. Nooit zullen ze daar een woord wijden aan de islamitische slavernij. Nooit  zullen ze er vertellen dat het in Afrika zwarten waren die zwarten tot slaaf maakten. Het past niet  binnen hun politiek agenda. 
  • Over de rehabilitatie van Tula zei Bosma: “Welk signaal wordt er gegeven als een Nederlandse  overheid een dergelijke moordenaar gaat bewieroken?? (…) Wat denkt minister Dijkgraaf dat de  invloed is op het schrijnende lerarentekort als de overheid standbeelden gaat bouwen voor racistische  moordenaars van onze onderwijzers?” 
  • “Onze hardwerkende kindervriend zwarte piet moest kapot. Maar Tula? Die deugt. We zijn een ziek  land” 
  • “Die €200 miljoen worden gewoon €200 miljoen kadootjes voor linkse activisten die hun raciale  agenda erdoorheen willen rammen en die zich willen uitputten in anti-blank racisme. (…) Ik wil  helemaal niet bewust gemaakt worden. Heel veel Nederlanders willen helemaal niet bewustgemaakt  worden door deze minister. Ga iets anders doen met het geld, ga iets nuttigs doen.” 

De afgelopen jaren heeft Bosma als lid van de extreem-rechtse PVV niet alleen een racistische, Islamofobe en  anti-immigratiepolitiek uitgedragen. Hij heeft zich veelvuldig expliciet ingezet voor een maatschappij die  onveilig is voor zwarte mensen door bijvoorbeeld in 2016 een wetsvoorstel in te dienen ter bescherming van  de racistische traditionele zwarte pietfiguur.  

In 2015 publiceerde hij het boek Minderheid in eigen land waarin hij waarschuwt voor een ‘witte genocide’, en  racistische omvolkingstheorieën uitdraagt. Met deze theorie stellen witte suprematisten dat zwarte mensen en  immigranten hun cultuur bedreigen. Zoals duidelijk wordt in de documentaire Frontlinie van Bram Vermeulen,  

uitgezonden op 3 juni jl, onderhoudt Bosma nauwe betrekkingen met Zuid-Afrikaanse separatisten die onder  meer zijn geaffilieerd met de racistische Proud Boys in Amerika, en steunt hij hun queeste naar een nieuwe  vorm van apartheid. Dit is des te pijnlijker tegen het licht van de Nederlandse steun voor de strijd tegen  Apartheid in Zuid-Afrika in de jaren zeventig, onder leiding van Nelson Mandela. Een steun voor  rechtvaardigheid waarop Nederland zich nog steeds graag laat voorstaan. 

De partij die Bosma vertegenwoordigt, heeft zich schuldig gemaakt aan het structureel uitsluiten en  discrimineren van grote groepen mensen, onder meer met de ‘Minder, minder Marokkanen’ uitspraak,  oproepen tot het sluiten van grenzen en kritiek op de rechtspraak en de pers. Bosma en zijn PVV staan voor  een beweging die opzet tegen Nederlandse burgers met een niet-witte migratieachtergrond. 

Excuses intrekken 

In het meest recente partijprogramma riep de PVV op om de excuses voor de slavernij in te trekken.  De PVV ontkent alles wat de 400 jaar slavernij heeft betekend. Het is een flagrante belediging om de  vertegenwoordiger van deze partij, zelfs al is hij nu Kamervoorzitter, een krans te laten leggen op 1 juli,  de dag dat nazaten van totslaafgemaakten het leed van hun voorouders tijdens de slavernij herdenken;  het systeem van systematische onderdrukking en uitbuiting, de misdaad tegen de menselijkheid.  

De excuses als komma 

Het herdenkingsjaar heeft – eindelijk – erkenning gebracht van het slavernijverleden als problematiserende  factor in bestaande maatschappelijke systemen. Er ligt een agenda om te werken aan de bewezen  problematiek van discriminatie en uitsluiting. De inspanningen van de overheid, en van ons allen, moeten  daarop gericht zijn.  

Deze excuses zijn het begin van heling van een beladen geschiedenis; zij zijn de komma. Laten wij gezamenlijk  vooruitgaan ná die komma, in harmonie, met de blik op toekomst die vrij zal zijn van discriminatie en  uitsluiting.  

Informatie: 

  • Bosma: Ik wil niet bewust worden gemaakt’: https://www.youtube.com/watch?v=txyzm5D1jF4 Bosma ? Linda in Parool: https://www.parool.nl/amsterdam/komst-bosma-pvv-bij-nationale herdenking-slavernijverleden-zorgt-voor-ongemak-bij-denk-niet-normaal-maken-wat-niet-normaal is~b9b26ae9/

Bosma, herdenking Februaristaking: https://www.parool.nl/columns-opinie/opinie-pvv-er-martin bosma-uitnodigen-voor-herdenking-gaat-in-tegen-gedachte-van-februaristaking~b2ab7f25/